|
|
|
اعتیادزنان،چالش ها،پیامدها وراههای پیشگیری از بحران اجتماعی |
|
|
|
اعتیاد یکی از مهمترین معضلات اجتماعی است که در دهههای اخیر، نهتنها مردان بلکه زنان را نیز درگیر خود کرده است. گرچه آمار شیوع اعتیاد در میان زنان بهطور سنتی کمتر از مردان گزارش شده است، اما روند رو به رشد آن، بهویژه در جوامع شهری و در میان گروههای سنی جوان و میانسال، زنگ خطری جدی برای سلامت فردی، خانوادگی و اجتماعی محسوب میشود |
|
|
فاطمه بای_ مدرس و مشاور دانشگاه_ مدرس اداره بهزيستي گلستان - اعتیاد یکی از مهمترین معضلات اجتماعی است که در دهههای اخیر، نهتنها مردان بلکه زنان را نیز درگیر خود کرده است. گرچه آمار شیوع اعتیاد در میان زنان بهطور سنتی کمتر از مردان گزارش شده است، اما روند رو به رشد آن، بهویژه در جوامع شهری و در میان گروههای سنی جوان و میانسال، زنگ خطری جدی برای سلامت فردی، خانوادگی و اجتماعی محسوب میشود.
علل و زمینههای گرایش زنان به اعتیاد
گرایش زنان به مواد مخدر تحت تأثیر مجموعهای از عوامل روانی، اجتماعی، خانوادگی و فرهنگی قرار دارد، که مهمترین آنها عبارتاند از:
فشارهای روانی و عاطفی: بسیاری از زنان در مواجهه با افسردگی، اضطراب، شکستهای عاطفی یا مشکلات خانوادگی به مصرف مواد روی میآورند.
اختلال در روابط خانوادگی و خشونت خانگی: تجربه طلاق یا بیتوجهی همسر، از عوامل مهمی هستند که زنان را به سمت اعتیاد سوق میدهند.
تأثیر همسالان و محیطهای اجتماعی: زنان بهویژه در سنین جوانی تحتتأثیر گروه همسالان یا محیط کار به مصرف مواد روی میآورند.
کنجکاوی و ناآگاهی: نبود آموزشهای لازم درباره عوارض مواد مخدر میتواند زمینهساز شروع مصرف باشد.
دسترسی آسان و تغییر الگوی مصرف: عرضه پنهانی مواد و تغییر شکل آنها به داروها یا قرصهای لاغری، زمینه گرایش زنان را تسهیل کرده است.
آسیبها و پیامدهای اعتیاد در زنان
اعتیاد در زنان بهدلیل نقشهای چندگانه آنان در خانواده و جامعه آثار عمیقتر و گستردهتری دارد:
آسیبهای جسمی و روانی: شامل کاهش شدید توان جسمی، اختلالات هورمونی، بیماریهای عفونی، و اختلالات روانی.
آسیبهای خانوادگی: شامل سستی بنیان خانواده، افزایش طلاق، و سلب حضانت فرزندان.
آسیبهای اجتماعی: انگزنی، انزوا، طرد اجتماعی و افزایش احتمال بزهکاری.
انتقال آسیب به نسل بعد: مصرف مواد توسط مادر میتواند به تولد نوزادان با مشکلات جسمی و روانی منجر شود.
چالشهای درمان و بازتوانی زنان معتاد
درمان اعتیاد زنان با چالشهای ویژهای روبروست:
ترس از قضاوت و انگ اجتماعی: بسیاری از زنان بهدلیل ترس از قضاوت جامعه از مراجعه به مراکز درمانی خودداری میکنند.
کمبود مراکز تخصصی برای زنان: زیرساختهای درمانی ویژه زنان در بسیاری از مناطق ناکافی است.
شرایط اقتصادی و وابستگی مالی: وابستگی مالی به همسر یا خانواده مانع از درمان و بازتوانی است.
کمبود حمایتهای اجتماعی و پس از درمان: نبود برنامههای جامع حمایت از زنان پس از ترک، خطر بازگشت را افزایش میدهد.
راههای پیشگیری و مقابله
پیشگیری از اعتیاد زنان نیازمند راهبردی جامع و هماهنگ است
آموزش و آگاهیبخشی: ارتقای سواد سلامت از سنین پایین و آموزش خطرات مواد مخدر.
تقویت بنیان خانواده: آموزش مهارتهای ارتباطی و افزایش حمایتهای عاطفی در خانوادهها.
توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی زنان: ایجاد فرصتهای شغلی و حمایت از کارآفرینی.
گسترش مراکز تخصصی درمان: ایجاد مراکز ویژه با خدمات رواندرمانی و اجتماعی.
مبارزه با انگزنی: اصلاح نگرش عمومی نسبت به زنان معتاد بهعنوان بیماران نیازمند درمان.
اعتیاد زنان نهتنها یک آسیب فردی، بلکه بحرانی اجتماعی و چندوجهی است. مقابله با آن مستلزم درک دقیق از ریشهها و پیامدهای آن است و نیاز به همکاری گسترده نهادهای دولتی، مدنی و رسانهای دارد. رویکرد پیشگیرانه همراه با حمایتهای روانی، اجتماعی و اقتصادی میتواند راه را برای بهبود وضعیت زنان آسیبدیده هموار کند.
انتهای پیام/
✍️ |