کد خبر: 151073                      تاريخ انتشار: 1404/09/30 - 12:38
پژوهشگر میراث‌فرهنگی زاهدان:
شب یلدا؛ جلوه‌ای ماندگار از تداوم فرهنگی و هویت ایرانی
 
شب یلدا به‌عنوان یکی از کهن‌ترین آیین‌های ملی ایران، نمادی روشن از پیوند دانش، باور و فرهنگ اصیل ایرانی است که در طول قرن‌ها با حفظ کارکردهای اجتماعی و خانوادگی خود، به بستری برای تقویت پیوند میان نسل‌ها، انتقال تجربه و بازتولید هویت فرهنگی تبدیل شده است.
 
_سیستان و بلوچستان، محمدعلی ابراهیمی پژوهشگر میراث‌فرهنگی زاهدان در گفتگو با خبرنگار زنان ایران گفت: شب یلدا را می‌توان یکی از روشن‌ترین نمونه‌های تداوم فرهنگی در ایران دانست؛ آئینی که بدون گسست، از دل تاریخ تا زندگی امروز مردم امتدادیافته است. این شب، در عین سادگی، حامل لایه‌های عمیق فکری، نمادین و اجتماعی است و نشان می‌دهد که فرهنگ ایرانی چگونه توانسته دانش طبیعی، باورهای آیینی و روابط انسانی را در قالب یک سنت واحد گرد هم آورد. این شب در فرهنگ ایران باستان جایگاهی بنیادین داشته و در آیین مهر و سنت‌های وابسته به آن بازتاب یافته است و از طرفی نمونه‌ای روشن از پیوند دانش، باور و زندگی روزمره در فرهنگ ایرانی و آئینی که ریشه در درک عمیق ایرانیان از زمان، طبیعت و گاه‌شماری دارد.
وی در ادامه افزود: یلدا تنها بلندترین شب سال نیست، بلکه نقطه‌ای نمادین برای آغاز زایش دوباره خورشید و بازگشت تدریجی روشنایی به زندگی انسان است.
ابراهیمی اظهار داشت: یلدا همواره آئینی مردمی و خانوادگی بوده و این دورهمی‌ها در شب یلدا نقش مهمی در تقویت روابط خانوادگی، انتقال تجربه‌های نسل‌های پیشین و حفظ پیوندهای اجتماعی داشته است و همین ویژگی باعث شده که این جشن در طول قرن‌ها تداوم یابد.
پژوهشگر میراث‌فرهنگی گفت: خوراکی‌های شب یلدا که شامل هندوانه، انار و آجیل می‌باشد، تنها مواد غذایی نیستند، بلکه نماد برکت، تندرستی و زایش به شمار می‌روند.
پژوهشگر میراث‌فرهنگی تصریح کرد: شب یلدا را می‌توان نمادی از توان فرهنگ ایرانی در حفظ تعادل میان گذشته و حال دانست. آیینی که بدون نیاز به تغییر ماهیت خود، با زمانه همراه شده و همچنان به‌عنوان نشانه‌ای از هویت، همبستگی و تداوم فرهنگی در میان ایرانیان زنده مانده است.یلدا نه‌تنها یادآور شناخت ایرانیان از طبیعت و زمان است، بلکه بستری برای حفظ روابط اجتماعی و خانوادگی نیز به شمار می‌رود. گردهمایی در خانه بزرگ‌ترها، شنیدن روایت‌ها، و تکرار آیین‌های مشترک، باعث شکل‌گیری حافظه جمعی و تقویت پیوند میان نسل‌ها می‌شود. این ویژگی، یلدا را از یک مناسبت تقویمی صرف فراتر می‌برد و آن را به یک تجربه اجتماعی تبدیل می‌کند.
وی اظهار داشت: کارکرد شب یلدا فراتر از یک شب‌نشینی ساده است، یلدا بستری برای تقویت پیوندهای خانوادگی، انتقال تجربه و بازتولید هویت فرهنگی است؛ آیینی که همچنان می‌تواند در جامعه امروز، نقش انسجام‌بخش و هویت‌ساز خود را حفظ کند.
وی در پایان افزود: در شرایطی که سبک زندگی مدرن موجب کاهش تعاملات خانوادگی شده است، شب یلدا همچنان نقش یک نقطه مکث را ایفا می‌کند؛ فرصتی برای بازگشت به روابط انسانی، گفت‌وگو و هم‌نشینی. همین کارکرد اجتماعی، راز ماندگاری این آیین در طول زمان بوده است.
انتهای پیام/*