کد خبر: 190593                      تاريخ انتشار: 1402/12/08 - 12:31
یادداشت / رئیس اجتماعی فرمانداری شهرستان تبریز
مشارکت سياسي از ويژگي‌هاي بارز جامعه مدني و معياري براي وجود دموکراسی
 
در عصر حاضر هيچ حاکمیتی نمي‌تواند نقش حضور مردم را، که از ضروريات نظامهاي مردم سالار است، ناديده انگارد، زيرا قدرت براساس روابط جمعي ميان انسان ها شکل مي‌گيرد و معنا مي‌يابد و بدون اين، مناسبات جمعي قدرت تبلور نخواهد داشت. اين است که طبق نظر جیرینت پری جنبه دوم مشارکت سیاسی یعنی شدت مشارکت اهمیت می یابد چرا که درصد حضور مردم و مشارکت سياسي شان از ويژگي‌هاي بارز جامعه مدني و معياري براي وجود دموکراسی است.
 
معصومه وطن دوست ، دانشجوی دکتری تخصصی جامعه شناسی دانشگاه تبریز و رئیس اجتماعی فرمانداری شهرستان تبریز در یادداشتی پیرامون انتخابات نوشت : سیاست راهبردی امام آوردن مردم به صحنه، سیاست راهبردی دشمن خارج کردن مردم از صحنه است. شرکت نکردن در انتخابات همان سیاست راهبردی دشمن است. ایجاد دوقطبی در جامعه از اهداف دشمن و مخالفان ملت ایران است (بیانات مقام معظم 19 دی 1402).
دموکراسي در مفهوم مدرن محصول تحولات فکري و اجتماعي قرون جديد بوده که زمينه مشارکت مردم در عرصه سياست را فراهم نموده است و ساده‌ترين شکل آن رأي دادن شهروندان می باشد. در اغلب کشورها مشارکت سیاسی و رأي دادن آزاد است. فقط در موارد محدودي اجباري بوده و رأي ندادن جريمه دارد (براي مثال در استراليا و بلژيک کساني که رأي ندهند جريمه مي‌شوند). جيرينت پري (١٩٧٢) معتقد است که در بررسي مشارکت سياسي بايد به سه جنبه آن توجـه شود. جنبه اول شيوه مشارکت است: منظور اين است که مشارکت چه شکلي (رسمي، غير‌‌رسمي) به خود مي‌گيرد. جنبه دوم؛ شدت مشارکت مي‌باشد: منظور تعداد افرادي است که در فعاليت‌هاي سياسي معين شرکت مي‌کنند. سوم؛ کيفيت مشارکت است که همان ميزان اثربخشي‌اي است که در نتيجه مشارکت به دست مي‌آيد و سنجش تاثير آن بر کساني است که قدرت را اعمال مي‌کنند.
در عصر حاضر هيچ حاکمیتی نمي‌تواند نقش حضور مردم را، که از ضروريات نظامهاي مردم سالار است، ناديده انگارد، زيرا قدرت براساس روابط جمعي ميان انسان ها شکل مي‌گيرد و معنا مي‌يابد و بدون اين، مناسبات جمعي قدرت تبلور نخواهد داشت. اين است که طبق نظر جیرینت پری جنبه دوم مشارکت سیاسی یعنی شدت مشارکت اهمیت می یابد چرا که درصد حضور مردم و مشارکت سياسي شان از ويژگي‌هاي بارز جامعه مدني و معياري براي وجود دموکراسی است. در این میان با بررسی نتایج و آمار انتخابات دوره های قبل کشورمان شدت مشارکت (میزان حضور مردم) و جنسیت موضوعیت می یابد که متاسفانه زنان مشارکت سیاسی پایین تری داشته اند؛ که این در تایید نظریه ليپست و گوئل می باشد طبق نظر ایشان مردان بيشتر از زنان در فعاليت‌هاي سياسي مشارکت دارند. با توجه به آنچه گفته شد و با اذعان به مشارکت پایین زنان خصوصا مشارکت سیاسی شان بایستی با فرهنگسازی و آموزش در جهت افزایش مشارکت سیاسی بانوان طرحی نو درانداخت. چرا که زنان متعهد کشورمان باید نشان دهند که حضور در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی ویژه مردان نیست، بلکه آنان نیز، برابر تکلیف شرعی می‌بایست در این عرصه حضوری جدی و فعال داشته باشند و آن جا که مساله حمایت از نظام همیشه پایدار جمهوری اسلامی ایران باشد در صحنه حاضر شوند.
با اندک تاملی در دوره های حساس تاریخ بشر نقش زنان نه فقط در عرصه خانواده بلکه در عرصه اجتماعی و سیاسی انکارناپذیر بوده است. هر چند پس از تجلی اسلام در جهان و احیای حقوق از دست رفته زنان در جوامع، زن هویت و اصالت خویش را باز یافت اما شرکت زنان در مسائل مهم اجتماعی – سیاسی با حفظ ارزش های دینی، اتفاقی بود که پس از انقلاب اسلامی برای بانوان کشورمان رقم خورد. چنانچه تبیین نقش آفرینی زنان چه در پیروزی انقلاب و چه در طول هشت سال دفاع مقدس با وجود خیل عظیم دشمن نشان داد که زن می تواند جهت رسیدن به والاترین مقام انسانی هم‌پای مردان گام برداشته و به پیش رود و برای تجدید حیات اسلام و مجد و عظمت کشورمان مجاهدتی ثمربخش و چشم‌گیر داشته باشد. حضور مسئولانه زنان در اجتماع و نقش‌ آفرینی این قشر در عرصه‌ های سیاسی یکی از نقاط مهم و قابل تامل بوده که می تواند به بازتولید هویت زن کمک نماید. گسترش فرهنگ مشارکت بلاخص مشارکت سیاسی در سایه¬سار بانوان کشورمان که سرمایه¬های ملی حاضر و نقش آفرینان سرنوشت آینده ایران قوی می¬باشند ظرفیت بالقوه ای است که حفظ و تقویت آن می¬تواند مسیر تداوم و شکوفایی هر چه بیشتر فرهنگ مشارکت را برای نسل¬های بعدی زنده نگاه دارد.