|
|
|
فواید کتابخوانی برای کودکان |
|
|
|
کودکان هنگام خواندن یک داستان، با به‌کارگیری خلاقیت و تخیل، تصویری از درک‌شان را درباره داستان در ذهن ترسیم می‌کنند. هر فرد تصویری متفاوت را در ذهن خود می‌بیند و شاید هر بار با خواندن همان کتاب، تغییر کند. کتاب خواندن کودکان را با جهان‌های نو آشنا می‌کند که قبلا هیچ آشنایی‌ای با آنها نداشتند. غوطه‌ور شدن در کتاب به بچه‌ها این قدرت و توانایی را می‌دهد که تجربه‌ها و ایده‌های نویی را تجربه کنند که هرگز به ذهن‌شان راه نیافته بود. |
|
|
آذربایجان شرقی : «ن و القلم و مایسطرون» کتاب خواندن، خلق یک تجربه ناب و آغاز یک سفرخیال‌انگیز و سرشار از لذت و هیجان برای کودکان است. وقتی مادر با نوای جادویی خود و یا پدر با لحن آرامش‌بخش خود برای کودک کتاب می‌خواند، زیباترین لحظه‌ها را برای فرزند خود رقم می‌زند. هر کتابی که برای کودک می‌خوانیم، دنیای او را روشن‌تر، رنگین‌تر و گسترده‌تر می‌کند. بنابراین ما به عنوان والدین، مسئول هستیم لابلای ازدحام و اضطراب و بیقراری‌های حاکم بر زندگی ماشینی و تکنولوژیک امروزی، برای لحظاتی هم که شده آرامش ناشی از کتابخوانی و مطالعه را به فرزندان‌مان هدیه کنیم که به فرموده حضرت علی ع، «کسی که با کتاب‌ها آرام گیرد، هیچ آرامشی را از دست نداده است.» بنابراین والدین در خانواده، به عنوان اولین و مهم‌ترین نهاد اجتماعی، نقشی بسیار پررنگ در علاقه‌مندی کودکان به کتاب و مطالعه داشته و می‌توانند تابش و تلألو انوار «اقرأ، بخوان» را که سخن پروردگارمان به بشریت است، در قلب و روح فرزندان بتابانند. و صد البته برای ایفای این نقش زیبا، والدین خود باید اهل مطالعه و کتاب خواندن باشند تا بتوانند به سان آینه‌ای مصقل زیبایی خواندن را از وجود خویش به کودکان‌شان منعکس کنند.
شاید این سوال بریمان پیش آید که چرا کتاب خواندن باید در اولویت خانواده ها قرار گیرد؟
در پاسخ باید گفت که کتابخوانی، فعالیتی مفید، باارزش و لذت‌بخش است که بر توانایی‌های ذهنی، روحیات، احساسات، پرورش ذوق و اندیشه کودک تأثیر شگفت‌انگیزی دارد. همانگونه که تغذیه جسم و رشد جسمانی کودک برای‌مان از ارزش حیاتی برخوردار است، تغذیه روح و شکوفایی و بالندگی روحی نیز به همان میزان باید ارزشمند و حیاتی باشد و کتاب‌خواندن، یکی از لوازم ضروری تغذیه روحی می‌باشد که می‌بایست به همت والدین اتفاق بیفتد. پس هر چقدر انسان مطالعه کند، شوق و درکش نسبت به مطالعه و جهان هستی بیشتر و روح او کامل‌تر می‌شود.
کتابخوانی برای کودکان چه فوایدی به همراه دارد؟
مطالعه و کتابخوانی برای کودکان به ویژه کودکانی که هر روز بخشی از اوقات خود را به مطالعه اختصاص می‌دهند، فواید بیشماری دارد که به تعدادی از آنها اشاره می‌شود.
1. به رشد مغزی و عاطفی کودک منجر می‌گردد
کتاب خواندن، موجب تقویت قدرت تخیل در کودک شده و او را وادار به فکر کردن می‌کند و مغزش را فعال نگه می‌دارد. کودک با همذات پنداری با شخصیت‌های داستانی کتاب و ویژگی‌های احساسی و عاطفی قهرمانان داستان‌ها را تجربه می‌کند. بنابراین علاوه بر ورزش و پویایی ذهنی و مغزی، قدرت احساسی و عاطفی‌اش نیز تقویت می‌شود.
2. دایره واژگان و مهارت‌های زبانی و کلامی کودک را تقویت می‌کند
کتاب خواندن با صدای بلند و با لحن و بیان مناسب برای کودکان سنین پایین که خود توانایی خواندن ندارند، روش بسیار مفید در افزایش گنجینه لغات و رشد مهارت‌های زبانی می‌باشد و علاوه برآن به تحکیم رابط بین والد وکودک نیز منجر می‌شود. هرچقدر کتاب بیشتری برای کودک خوانده شود، به همان نسبت فن بیان، سخنوری و توانایی تأثیرگذاری بر دیگران در آینده در فرد تقویت می‌شود و به موفقیت‌اش در زندگی آتی تضمین می‌گردد.
3. قدرت تمرکز کودک را افزایش می‌دهد.
وقتی کتابی را برای کودک می‌خوانیم، تمام تمرکز و حواس کودک متمرکز در شنیدن داستان می‌شود، بنابراین در طول و با گوش دادن به کتاب، این توانایی در آنان افزایش پیدا می‌کند و برخلاف تماشای صفحه نمایش که بر مغز تأثیر منفی می گذارد، خواندن کتاب، تمرکز واقعی را تحریک می‌کند. آن ها باید در این فرآیند فعال باشند تا از داستان سود ببرند. بنابراین کتابخوانی مداوم، به کودکان کمک می‌کند تا ذهن و بدن‌شان را آرام کنند و برای یک دوره زمانی مشخص، روی یک کار تمرکز داشته باشند.
4. خلاقیت، نوآوری و تحیل کودک را تقویت می‌کند
کودکان ما هنگام خواندن یک داستان، با به‌کارگیری خلاقیت و تخیل، تصویری از درک‌شان را درباره‌ی داستان در ذهن ترسیم می‌کنند. هر فرد تصویری متفاوت را در ذهن خود می‌بیند و شاید هر بار با خواندن همان کتاب، تغییر کند. کتاب خواندن همچنین کودکان را با جهان‌های نو (واقعی یا خیالی) آشنا می‌کند که قبلا هیچ آشنایی‌ای با آنها نداشتند. غوطه‌ور شدن در کتاب به بچه‌ها این قدرت و توانایی را می‌دهد که تجربه‌ها و ایده‌های نویی را تجربه کنند که هرگز به ذهن‌شان راه نیافته بود. بنا به نظر متخصصات تربیتی، خلاقیت برای توسعه علایق و ایده‌ها و همچنین تقویت سلامت عاطفی مهم و اثربخش است.
5. موفقیت در زندگی را برایشان رقم می‌زند.
وقتی از آغازین روزهای تولد برای فرزندمان کتاب می‌خوانیم، و این رفتار نیک و پسندیده را جزو عادات زندگی کودکمان قرار می‌دهیم، در واقع توانایی، دانایی، تفکر، و اندیشه‌ورزی را از همان اوان کودکی در او تقویت می‌کنیم که این مهم موجب موفقیت در زندگی آینده او می‌شود. کودک کتابخوان، در آینده در هر شغلی که وارد شود، قطعا به موفقیت‌های بزرگی در آن شغل دست پیدا خواهد کرد و خود نیزکودکان موفقی تربیت خواهد کرد.
6. منجر به کاهش استرس و افزایش آرامش کودک می‌گردد
هنگامی که والدین و کودک در حال خواندن کتاب هستند، در محلی سرشار از آرامش و سکوت این لحظات ناب و لذت‌بخش را تجربه می‌کنند، ذهن خود را متمرکز در کتاب خواندن نموده و افکار مزاحم و استرس‌زا را از خود دور می‌کنند. این حالت موجب می‌شود استرس‌ها و اضطراب‌های کودکان کاهش پیدا کند و این حالت سکون و آرامش به فرزندان منتقل شود.
7. بر روابط والدین و کودکان تأثیر مثبت می‌گذارد
چه صحنه‌ای زیباتر و لذت‌بخش‌تر از این که والدین کودک خود را را در آغوش گرفته یا در کنارش نشسته با یکدیگر کتاب بخوانند. کتاب خواندن و صحبت کردن با همدیگر می‌تواند کودک و والدین را به هم نزدیک‌تر کند. برای والدینی که شاغل هستند و وقت کمی برای در کنار فرزند بودن‌شان دارند کتاب خواندن می‌تواند بهترین فرصت برای جبران این دوری و کمبود وقت باشد. کتاب خواندن پدر و مادر برای فرزندشان می‌تواند تبدیل به بهترین و خوشایندترین خاطرات دوران شیرین کودکی شود.
موارد عنوان شده در بالا، صرفاً مزایای اندکی از فواید بسیار ارزشمند کتابخوانی برای کودکان و تقویت عادت مطالعه در آنهاست که گفته شد. پس برای کتابخوان کردن فرزندان‌مان، حتما از خودمان شروع کنیم. کتاب بخوانیم و در دسترس کودکان‌مان نیز کتاب قرار دهیم. سعی کنیم در سبد خرید خانواده برای کتاب هم جایی باز کنیم و در کنار خریدهای ضروری و بعضا غیر ضروری، سرزدن به کتابفروشی را به همراه فرزندان‌مان فراموش نکنیم. در فضای مناسبی از خانه، کتابخانه کوچکی ترتیب داده و کتاب‌های موردعلاقه فرزندان‌مان را در آن بچینیم و هر روز به سراغ‌شان برویم. با کتاب خواندن برای کودکان‌مان، زیباترین و به‌یادماندنی‌ترین لحظه‌ها را برایشان رقم بزنیم و آینده روشن و سرشار از آرامش و موفقیت را در افق دیدشان قرار دهیم.
و در پایان شعار روز جهانی کتاب کودک را نیز مورد توجه قرار دهیم: «من یک کتابم، مرا بخوان!» |