نگاهی به بحث فرزندآوری از منظرسبک زندگی اسلامی ، |
برمودای پیری جمعیت و بلعیده شدن نشاط، پویایی و سلامت جامعه |
|
بهواسطه نسلي نو، پرانگيزه و آرمانگرا میتوانیم به اهداف بزرگ در کشورمان دست پيدا کنيم و لازمه نیل به این هدف پرورش چنين نيروي مؤثر، کارآمد و فعال، بستري در جهت ايجاد آرامش روحي، رواني و فکري است. اما اين مهم حاصل نمیشود مگر در سايه ازدواج سالم، آسان و آگاهانه تا افراد از اين طريق به پختگي و ثبات شخصيت برسند، شخصيت اجتماعي خود را در دل جامعه پيدا کنند و با اين خاطر آسوده میتوانند در پيشرفت و تعالي کشور اثرگذار باشند. |
|
مهدیه کاشی حسینی در یادداشتی به موضوع پیری جمعیت و لزوم توجه به مسئله افزایش نرخ فرزندآوری در جامعه اشاره کرده است و این مبحث مهم را از منظر سبک زندگی اسلامی و آموزه های دینی مورد توجه قرار داده است . سبک زندگي ارتباط مستقيمي با نوع نگاه انسان به تشکیل خانواده و سن ازدواج دارد و سن ازدواج هم در افزايش و يا کاهش طول بارداري و تعداد فرزندآوري مؤثر است
««پُرهزینه بودن فرزندآوری»، «سخت شدن رفاه و تربیت اولاد در شرایط ناگوار امروز» و «مانعیت فرزندان از رشد و پیشرفت فردی» از جمله عوامل بازدارنده ای است که اشتیاق به فرزنددارشدن را از زوجین گرفته است؛ لذا این امر تحقّق سیاست جدید جمعیتی کشور را با مشکلات و چالش های فراوانی مواجه ساخته است .
امروز شاهد رقم خوردن وضعيت بحراني در بحث جمعيتي هستيم تا آنجا که طي ٤٠ سال آينده جزء کشورهاي پير دنيا بعد از کشور ژاپن خواهيم بود که موقعيت ايران را هم از نظر آسيايي و هم منطقهای از بعد امنيتي و نيروي انساني فعال، دچار خطر میکند. این در حالي است که کشورهاي اطراف ايران جزء کشورهاي جوان هستند و قريب به ٤٠ درصد جمعيت ما کهولت سن و سالمندي را پشت سر میگذارند.
برای بیان ضرورت فرزند آوری باید ببینیم کاهش نرخ باوری در حال چه تهدید و خطری برای ما ایجاد می کند تا بدانیم ضرورت آن چیست؟
وقتی آمار جمعیت سالخورده بالا می رود این افراد در ایجاد سرمایه، تولید ملی، کارگری و هر اشتغال دیگری نمی توانند به خوبی مشارکت داشته باشند و در واقع بیشتر مصرف کننده هستند و باید از سوی دولت مورد حمایت قرار بگیرند
امروز در خانواده های کم جمعیت با یک یا دو فرزند، برای هر فرد جوانی مسئولیت های بسیاری به وجود می آید چرا که موظف به حمایت،رسیدگی و نگهداری از والدین خویش بوده و از اینکه بخواهد وقت بیشتری را صرف تولید سرمایه و بازدهی کند قطعا از عهده او خارج است. تأسف برانگیز تر آنجاست که اگر خود قادر به رسیدگی به والدین نباشد، مجبور به فرستادن والدین به خانه سالمندان است که در پی آن در راستای افزایش مهد های کودک ها در آینده با افزایش خانه سالمندان مواجه خواهیم بود. این مطلب هم به لحاظ بار عاطفی و روابط بین خانوادگی آسیب زا بوده و هم به لحاظ افزایش هزینه تحمیلی به خانواده ها و در بعد اقتصادی مشکل ساز می شود.
از آنجایی که رشد علمی در کشور وابسته به نیروی جوان است به صراحت می توان گفت پیشرفت در ابعاد مختلف علمی، هنری، فرهنگی ، سیاسی و مهم تر از همه نظامی و امنیتی توسط نیروی جوان تولید می شود در واقع بین کاهش نیروی جوان یک کشور و سرعت رشد علمی آن، ارتباط معناداری وجود د دارد
در بعد نظامی، اگر می توانیم از سر حدات خود محافظت کنیم به خاطر وجود نیروی جوان نظامی است که با شجاعت و برومندی خود تا پای جان در برابر بیگانگان از خاک و حریم کشور دفاع می کنند شاهد مثال این واقعیت، دفاع برون مرزی نیروهای جوان کشور با عنوان مدافع حرم از فرسنگ ها دورتر از مرزهای کشور است و همینطور در جنگ تحمیلی علارغم کمبود مهمات و تجهیزات نظامی، با کمک نیروهای انسانی جوان، توانستیم در برابر دشمنان بایستیم.
وجود فرزندان در روابط عاطفی بین خانواده بسیار تاثیر گذار است. با نگاهی به وضعیت جمعیت سال های دهه 50 و 60 ، شاهد جامعه ای با نسل جوان و خانواده هایی پر جمعیت هستیم که هر فرد نقش های متعددی چون خواهری و برادری را تجربه می کرد . در آن دوران تعداد فرزندان به اندازه ای بود که هر فردی دارای تعدادی خواهر و برادر بود و همین امر خانواده ها را با نشاط و جامعه را پویا و سرزنده کرده بود .
در واقع امید به زندگی در چنین شرایط اجتماعی و خانوادگی بسیار بالا بود و کودکان در خانواده به لحاظ تربیتی خود مدار و مستقل تر، با اعتماد به نفسی بیشتر و ریسک پذیر رشد می کردند به گونه ای که با ورود به مسائل مختلف و قبول مسئولیت، ترس به دل راه نمی دادند و روحیه مبارزه با سختی ها، تلاش، پشتکار، گذشت و فداکاری را در خود یکجا داشتند.
از بُعدی دیگر جوانان منبع نيروي انساني کارآمد در کشور هستند و نقش تأثیرگذاری در پيشرفت کشور دارند. به همين علت سالهای اخير در بيانات مقام معظم رهبري(مدظلهالعالی) به بحث جوانگرایی و جوانسپاري در بخشهای مختلف و سپردن مسئوليت به آنها اشاره شده است .
بنا بر گفته مقام معظم رهبری : "مسئله جمعیّت را جدّی بگیرید! جمعیّت جوان کشور دارد کاهش پیدا می کند. یک جایی خواهیم رسید که دیگر قابل علاج نیست؛ یعنی مسئله جمعیّت از آن مسائلی نیست که بگوییم حالا ده سال دیگر فکر می کنیم؛ نه، اگر چند سال بگذرد، وقتی نسل ها پیر شدند، دیگر قابل علاج نیست."
"مسئله افزایش نسل جزء مباحث مهمی است که واقعاً همه مسئولین کشور، نه فقط مسئولین اداری، روحانیون، کسانی که منبرهای تبلیغی دارند، باید در جامعه درباره آن فرهنگ سازی کنند؛ از این حالتی که امروز وجود دارد یک بچه، دو بچه - باید کشور را خارج کنند "
جمعیت جوان لازمه جامعه ای پرانگیزه و آرمانگرا
در واقع بهواسطه نسلي نو، پرانگيزه و آرمانگرا میتوانیم به اهداف بزرگ در کشورمان دست پيدا کنيم و لازمه نیل به این هدف پرورش چنين نيروي مؤثر، کارآمد و فعال، بستري در جهت ايجاد آرامش روحي، رواني و فکري است. اما اين مهم حاصل نمیشود مگر در سايه ازدواج سالم، آسان و آگاهانه تا افراد از اين طريق به پختگي و ثبات شخصيت برسند، شخصيت اجتماعي خود را در دل جامعه پيدا کنند و با اين خاطر آسوده میتوانند در پيشرفت و تعالي کشور اثرگذار باشند. نقش مادران در خانواده و نقش حمايتي که از آنها میتوان انتظار داشت در سلامت روان و بهداشت فردي خود مادر و ساير اعضاي خانواده بسيار مهم است. يک مادر سالم از نظر جسمي و رواني میتواند فرزندان مفيدي براي جامعه تربيت کند.
جنبه های تربیتی انسان ها ،مرکز توجه آموزه های اسلامی
اسلام به همه جنبههای تربيتي انسان توجه کرده است؛ درباره مسائل قبل تولد، حين تولد و پس از تولد دستوراتي از منظر ديني داريم که رعايت و اجراي اين دستورات به تربيت انسان سالم و صالح منتهي میشود که براي جامعه مفيد خواهد بود. لازمه رسيدن به چنين هدفي توجه به سلامت جسمي و روان يک مادر، چه در دوران بارداري و شيردهي و چه پس از آن است تا با خيالي آسوده به امورات خانه و فرزندان رسيدگي کند.
اين موضوع هم در مورد مادران خانهدار و هم شاغل صدق میکند و پرداختن به بعد اجتماعي و برنامه براي اوقات فراغت و سلامت آنان مأمن امن خانواده را تضمين کرده و بستر را براي رشد جامعه فراهم میکند. در خانواده پدر و مادر مسئول تربيت فرزند هستند اما نقش مادر به مراتب پررنگتر و اثرگذارتر است؛ زيرا مادر با ریزبینی و مديريت، شرايط روحي و جسمي فرزند را در نظر میگیرد.
آیات و روایات و تأکید مؤکد اسلام به ازدواج بهنگام و افرایش جمعیت مسلمانان
با توجه به بعد دینی در زمینه ازدواج و فرزند آوری : توصیههایی از پيامبر(ص) داريم که تأکیداشتند با دختراني ازدواج کنيد که فرزندآور باشند،
و از امام سجاد(ع) نقل شده که فرمودند: «از سعادت مرد اين است که محل تجارتش در محل سکونت خودش باشد، دوستاني شايسته در اطرافش باشند و اينکه فرزنداني داشته باشد که از آنها ياري بگيرد.»
همچنین امام باقر(ع) فرمودند: «از سعادت مرد اين است که براي او فرزندي باشد که بين او و فرزندش از قبيل شکل و خلق و خوي و خصوصيات شباهت باشد.»
اين نشان میدهد که مرتباً در اسلام به مقوله سنت ازدواج و طلب فرزند تأکید میشده و صلاح دنيا و آخرت انسان در آن است.
يکي از موضوعاتي که در روايات ديني ما به آن اشاره شده بحث تربيت فرزند صالح است، در واقع در حالي که سنت ازدواج و فرزندآوري مسئله بسيار مهمي است، پرورش فرزند نيکو هم بهطور خاص مورد توجه و تأکید بوده است.کودکان مانند درختي نيستند که اگر کج شد بدون استفاده بمانند، بلکه تلاشي که خانواده و جامعه در پرورش انسان مفيد و سالم و فعال بهکار میبرد، میتواند در آينده کشور و رشد و تعالي آن تعيينکننده باشد. در اين بين به نقش غیرقابل انکار مادران بهصورت ويژه پرداخته شده که در تربيت صحيح و شکوفايي استعدادهاي فرزندان نقش اصلي را بر عهده دارند و بر فرزندان است که با فراگرفتن مهارتهای لازم و مناسب در جهت مطلوب حرکت کنند .
انتهای پیام/* |