کد خبر: 215673 تاريخ انتشار: 1404/01/19 - 10:51
یادداشت؛
یَومُ‌الهَدْم سالروز تخریب بقیع است
وهابیان ملعون نخستین گروهی بوده‌اند که با اتکا به دیدگاه‌های دینی به تخریب اماکن مذهبی پرداخته‌اند.
در همدان ،فاطمه مددی در یادداشتی در خصوص سالروز تخریب بقیع بیان کرد هشتم شوال ۱۳۴۴ هجری قمری مصادف با ۱۳۰۴هجری شمسی وهابیون به مدینه حمله کردند و برخی از اماکن اسلامی از جمله بقعه‌های بقیع را تخریب کردند.
در این حمله، خسارت‌هایی به حرم نبوی و اماکن مذهبی وارد شد. هفت ماه بعد، در رمضان ۱۳۴۴ق، شیخ عبدالله بن بُلَیهد که از قاضی القضات مکه بود، وارد مدینه شد و با استفتائی از مفتیان مدینه، حکم تخریب قبور را دریافت کرد. بدین ترتیب در هشتم شوال ۱۳۴۴ق، بقعه‌های بقیع تخریب شد. بر اساس اسناد موجود، پس از تخریب، ملک عبدالعزیز، پادشاه عربستان، در نامه ۱۲ شوال ۱۳۴۴ق خطاب به عبدالله بن بلیهد، اقدامات وی در این باره را تحسین کرد.
نزد شیعیان، ۸ شوال، یوم‌الهدم (روز تخریب) نام گرفت. شیعیان، در سال‌گشت این واقعه مجالسی برگزار می‌کنند و به مرثیه‌خوانی و یادآوری حادثه تخریب بقیع می‌پردازند.آیت الله صافی گلپایگانی، از مراجع تقلید، این روز را به نام روز جهانی بقیع خواند و از همه مسلمانان خواست که تخریب بقیع و دیگر اماکن مقدس اسلامی به دست وهابیان را محکوم کرده و بازسازی آن را مطالبه کنند.
وهابیان نخستین بار در ۱۸۰۶میلادی برابر با سال ۱۲۲۰ق. نیز به دستور سعود بن عبدالعزیز، بارگاه امامان چهارگانه و گنبد حضرت فاطمه(س) موسوم به بیت الاحزان را تخریب کرده یا خسارت جدی به آنها وارد کردند. به گزارش عبدالرحمن جَبَرتی، نیروهای وهابی جز مرقد نبوی دیگر بارگاه‌ها را از میان بردند.برخی از بارگاه‌ها در سال ۱۲۳۴ق. به دستور سلطان محمود ثانی (حکومت: ۱۲۲۳-۱۲۵۵ق.) بازسازی شده بود.
در تَخریب بَقیع، وهابیان ، دو بار بارگاه چهار امام شیعیان: امام حسن(ع)، امام سجاد(ع)، امام باقر(ع) و امام صادق(ع). ویران کردند، ابتدا در ۱۲۲۰ق و سرانجام در ۱۳۴۴ق با اتکا به فتوای ۱۵ تن از مفتیان مدینه، مبنی بر ممنوعیت اجماعیِ ساختن بنا بر روی قبور و لزوم تخریب آن، به ویران کردن اماکن و بقعه‌های بقیع پرداختند. تخریب بقیع، واکنش مردم و عالمان بسیاری را در ایران، عراق، پاکستان، شوروی سابق و... برانگیخت. دولت وقت ایران، در واکنش به تخریب اماکن مقدس مسلمانان، یک روز عزای عمومی اعلام کرد و در پی آن، به رسمیت شناختن کشور تازه‌تأسیس سعودی، سه سال به‌تعویق افتاد.
قبرستان بقیع قبل از تخریب
قبرستان بقیع پس از تخریب، به زمینی مسطح تبدیل شد، اما محل قبور چهار امام شیعه با سنگ‌هایی مشخص شده است. تلاش‌های عالمان شیعه و همچنین دولت ایران برای ایجاد سایبانی بر روی قبور ائمه بقیع و همچنین ساختن دیواری در اطراف قبور، به‌رغم موافقت اولیه دولت عربستان سعودی، هیچ‌گاه به نتیجه نرسید.
عالمان شیعه، علاوه بر اعتراض به تخریب بقیع، آثاری در نقد مبانی وهابیت و تخریب اماکن مقدس تألیف کرده‌اند؛ از جمله کتاب کشف الاِرتیاب، نوشته سید محسن امین و دعوة الهدی، نوشته محمدجواد بلاغی. گفته شده که وهابیان نخستین گروهی بوده‌اند که با اتکا به دیدگاه‌های دینی به تخریب اماکن مذهبی پرداخته‌اند.
جایگاه و اهمیت قبرستان بقیع
بقیع، جنة البقیع یا بقیع الغَرقَد (نام بقیع پیش از ظهور پیامبر اسلام ، مهمترین قبرستان مسلمانان در مدینه بوده و بنابر روایات اسلامی، مورد توجه ویژه حضرت محمد(ص) بوده است.
بقیع، محل دفن چهار تن از امامان معصوم و بسیاری از صحابه و تابعین است. تا پیش از تخریب‌ها در سال ۱۲۲۰ق و سرانجام ۱۳۴۴ق به دست وهابیان، بقعه‌هایی بر قبور ائمه بقیع و دیگران وجود داشته است.
بنابر گزارش‌ها، بارگاه امامان شیعه، بیت‌الاحزان و چند بقعه دیگر، در سال ۱۲۹۷ق در قبرستان بقیع پابرجا بوده است.
این بناها پس از تخریب اول، و در پی بازپس‌گیری مدینه از وهابیان، بنابر دستور محمود دوم، سلطان امپراتوری عثمانی، در سال ۱۲۳۴ق ساخته شده بود.
تا سال ۱۲۹۷ق، در بقعه امام حسن(ع)، امام سجاد(ع)، امام باقر(ع) و امام صادق(ع) در قبرستان بقیع، علاوه بر محراب، ضریح چوبی سبزرنگی وجود داشته و بیت‌الاحزان منسوب به حضرت زهرا(س) پشت بقعه چهار امام شیعه بوده است.
در سال ۱۳۴۱ق، یعنی دو سال پیش از تخریب کامل بقیع ، مزار چهار امام شیعه، در یک بقعه بوده اما قبر هر کدام، معلوم بوده است.
همچنین بقعه‌های ابراهیم فرزند پیامبر و عبدالله بن جعفر طیار در بقیع وجود داشته و در کوچه‌ای نزدیک بقیع، بقعه‌هایی منسوب به صفیه عمه پیامبر، عاتکه بنت عبدالمطلب، ام‌البنین مادر حضرت عباس و چند تن دیگر از بنی‌هاشم .
بَیت‌ُ الاَحزان (به معنای خانه حزن و اندوه) محل عبادت و گریه حضرت فاطمه(س) در فراق پیامبر(ص) که توسط امام علی(ع) در قبرستان بقیع ساخته شده بود.
بیت‌الاحزان در مجاورت قبر عباس بن عبدالمطلب و بقعه ائمه بقیع قرار داشت. این مکان دارای گنبد بود و شیعیان آن را زیارت می‌کردند. این مکان در سال ۱۳۴۴ق به دست وهابیان ویران شد.
عقیل بن ابی‌طالب در مدینه خانه وسیعی در قسمت جنوبی بقیع داشت. این خانه در زمین‌هایی ساخته شد که پیامبر(ص) آنها را بین مهاجرین تقسیم کرده بود. مطابق گزارشی پیامبر(ص) در گوشه‌ای از این خانه می‌ایستاد و برای اهل بقیع آمرزش می‌طلبید.
در گذر زمان، این خانه مکان دفن بزرگان بنی‌هاشم شده و بعدها به قبرستان بقیع ملحق گشت.
این خانه به «مقبره بنی‌هاشم» نیز معروف است. ائمه بقیع (امام حسن(ع)، امام سجاد(ع)، امام باقر(ع) و امام صادق(ع)، فاطمه بنت اسد مادر امام علی(ع)، عباس بن عبدالمُطَّلِب، ابوسفیان بن حارث، عقیل و عبدالله بن جعفر در این خانه دفن شده‌اند. برخی از عالمان شیعه، احتمال داده‌اند که حضرت فاطمه(س) نیز در خانه عقیل دفن شده باشد.
سال‌های ۱۳۰۲ و ۱۳۰۳ق، در بقعه ائمه بقیع(ع) قبری منسوب به حضرت فاطمه(س) وجود داشته، که شیعه و سنی در آن محل زیارت می‌خواندند.
بر قبور کسانی که در این خانه دفن شده بودند، بقعه‌ای ساخته شده بود. این بقعه جزو بقعه‌های بقیع بود که در حمله وهابیان به بقیع در سال ۱۳۴۴ق تخریب شد.
پس از تخریب کامل
چنانکه مظفر اعلم، نماینده دولت ایران در جده، در نامه‌ای خطاب به کمیسیون دائمی حج در ۲۱ آذر ۱۳۳۰ش نوشته، بقیع بعد از تخریب توسط وهابیان در ۱۳۴۴ق، قبرستانی است که تمامی ساختمان‌های قبور ائمه، خراب شده و قبور بزرگان دین مشخص نیست.
وی در همین نامه بر لزوم جلب موافقت دولت عربستان برای ساختن دیواری با پنجره‌های آهنی در اطراف محوطه قبور چهار امام شیعه تأکید کرده است.
ملاقات عبدالرحیم صاحب‌فصول حائری (۱۲۹۴–۱۳۶۷ق)، از علمای تهران، با ملک عبدالعزیز سعودی، موجب شده است بخشی از بقیع که قبور چهار امام شیعه در آن است، مانند بخش‌های دیگر بقیع تسطیح نشده و دست‌کم محل دقیق قبور ائمه(ع)، همچنان مشخص باشد.
پس از تخریب بقیع و دیگر اماکن مقدس اسلامی، تلاش‌هایی از سوی دولت ایران و افغانستان، و نیز عالمان شیعه در نجف، قم، هند و پاکستان برای بازسازی بقعه‌ها بر فراز قبور بقیع صورت گرفت، اما هیچکدام به نتیجه‌ای نرسید و حتی ساختن دیواری در اطراف قبور چهار امام شیعه در بقیع و نیز ایجاد سایبانی بر فراز آن نیز به رغم موافقت اولیه دولت تازه‌تأسیس سعودی، هیچ‌گاه به نتیجه نرسید. با این حال دیوار قبرستان بقیع، در دوران ملک فهد بن عبدالعزیز بازسازی شد و سپس در سال‌های ۱۴۱۸ تا ۱۴۱۹ق، مسیرهای درون بقیع برای رفت و آمد زائران سنگفرش شد.
بر اساس گزارش‌های مختلف، امروزه افراد منسوب به اداره‌ای با عنوان «امر به معروف و نهی از منکر» در دولت عربستان سعودی، نزدیک ورودی اصلی بقیع مستقر شده و از نزدیک شدن زائران به قبور و تبرک جستن به آنها جلوگیری می‌کنند. هم‌اکنون، مدفن امامان شیعه در بقیع و همچنین قبر بزرگان صدر اسلام، جز تکه‌های سنگ، هیچ نشانه‌ای ندارد.
فردا دوشنبه ۱۸ فروردین ماه مصادف با ۸ شوال سالروز تخریب بقیع شریف است .
این عمل ظالمانه وغاصبانه را به پیشگاه حضرت صاحب الزمان علیه السلام ومسلمین جهان تسلیت عرض می کنیم.
انتهای پیام/*