برخی روانشناسان توصیه می‌کنند که همراه با خانه تکانی و نظافت منزل، خانه تکانی ذهنی نیز انجام شود. آنان در تحلیل کارکردهای این سنت پسندیده معتقدند خانه تکانی به افراد جرات رهایی از وابستگی را می‌دهد و فرصت دور ریختن خاطرات بدی که در ذهن خود بایگانی کردهاند، را ایجاد می‌کند. پس ذهن و دلتان را گردگیری کنید.
به گزارش خبرگزاری زنان ایران - تهرا بزرگ : خانه تکانی یکی از سنت های ایرانیان است که در آستانه سال نو به آن می پردازیم. اما خانه تکانی علاوه بر اینکه باعث تمیز شدن خانه می شود، مزیت های زیادی هم برای سلامت جسمی و روحی مان دارد. تاثیر خانه تکانی و در هم ریختگی خانه می‌تواند جنبه های مختلفی از زندگی روزمره ما را مختل کند و حتی نظم اعضای خانواده را هم به هم بریزد.
بنابراین، تردیدی نیست که تمیز کردن خانه می‌تواند این درهم‌ریختگی را برطرف کند و نظم را به خانه بازگرداند. با این حال، کسب آشنایی بیشتر با فواید تمیز کردن خانه می‌تواند ما را نسبت به این کار بیشتر از قبل ترغیب کند.
خانه تکانی و ورزش
شاید کمتر کسی تمیز کردن خانه را با فعالیت‌های ورزشی مشابه بداند، اما تحرکات بدنی مختلف در حین تمیز کردن خانه به سوزاندن حدودا ۲۰۰ کالری در هر ساعت منجر می‌شوند. بعضی از این تحرکات و فعالیت‌ها که با کالری سوزی بیشتری همراه هستند، عبارت‌اند از تمیزکاری باغچه یا گلخانه، گردگیری کردن، شستن و خشک کردن ظرف‌ها و پاک کردن سطوح مختلف با فشار دست.
خانه تکانی و کاهش استرس
زندگی کردن در یک خانه تمیز و منظم ذاتا احساس خوبی به انسان‌ها می‌دهد، اما فرآیند تمیزکاری خانه نیز این توانایی را دارد که سطح استرس و اضطراب را کمتر کند و در نتیجه آرامش خوبی را در شما به وجود بیاورد. طبق تحقیقات انجام شده، حدود ۲۰ دقیقه فعالیت بدنی برای تمیزکاری خانه، استرس و اضطراب را حدود ۲۰ درصد کاهش می‌دهد.
بیشتر بخوانید:
فواید خانه تکانی عید نوروز برای سلامتی بدن وروان
خانه تکانی و مدیریت خشم
عصبانی شدن انسان‌ها در بعضی از موقعیت‌ها طبیعی است،اما بهتر است که از تمیز کردن خانه برای مدیریت خشم کمک بگیرید. درواقع، تمیزکاری خانه به‌عنوان یکی از راه‌های خلاقانه و مثبت برای خلاص شدن از شر خشم و ناامیدی محسوب می‌شود.
خانه تکانی و تقویت تمرکز
آشفتگی و درهم‌ریختگی خانه حتی می‌تواند تمرکز را هم از ما بگیرد. مطالعات علمی نشان می‌دهند که اگر خانه به اندازه کافی منظم و تمیز باشد، ما می‌توانیم تمرکز بیشتری داشته باشیم و خیلی بهتر برای انجام کارهای مختلف‌مان تمرکز کنیم.
خانه تکانیِ عید بر سلامت روان تاثیر می‌گذارد
یک تمیزکاری حسابی شبیه خانه تکانی، چیزی فراتر از پاکیزگی‌ست. خارج کردن فضای خانه از یکنواختی و سکونی که چندین ماه بر خانه حکم‌فرما بوده، مهم‌ترین دستاورد این رسم خجسته است. تغییر رنگ بر دیوارهای خانه و اتاق، استفاده از پرده‌های متنوع، جا به جا کردن اسباب و اثاثیه منزل در جهت بازدهی روانی بیشتر، به تنهایی می‌تواند سلامت روان یک خانواده را تضمین کند. از طرفی ایجاد فضای صمیمی در حین تمیزکاری و بهره‌گیری از نیروهای کمکی و خودی در پیشبرد این امر، باعث تعامل بیشتری بین افراد خانواده می‌شود و نشاطی مضاعف در کانون خانواده ایجاد می‌کند.
یکی ازدلایلی که خانه‌تکانی‌های عید باعث تغییر روحیه افراد می‌شود و احساس خوبی به آنها می‌دهد، این است که خانه‌تکانی به افراد نشان می‌دهد که آنها هستند که تغییر را انتخاب می‌کنند. افراد خودشان انتخاب می‌کنند که دکوراسیون خانه را تغییر دهند، یا آن را رنگ کنند و اشیای کهنه را دور بریزند و همین باعث می‌شود احساس خوبی به آنها دست دهد و به خودشان افتخار کنند. این انتخاب برای تغییر و نو شدن تنها در سطح انتخاب باقی نمی‌ماند و به مرحله عمل هم می‌رسد. زمانی که افراد اقدام به انجام این تغییرات می‌کنند تأثیرات مثبت آن چندین برابر می‌شود. این مساله باعث می‌شود آنها یک نوع تأیید خود و احساس ارزشمندی به دست آورند. این ارزشمندی خود، هم به این منتهی می‌شود که افراد احساس عزت نفس بیشتری کنند، اعتماد به نفس آنها بالا برود و احساس خودکارآمدی بیشتری کنند. این احساس ارزشمندی و خودکارآمدی در نهایت به نفع سلامت روان افراد است. در حقیقت چون خودشان انتخاب می‌کنند که خانه‌تکانی و گردگیری کنند و خودشان طبق انتخاب‌شان عمل می‌کنند، این باعث می‌شود سلامت روان افراد بالا برود.
علت دیگر اینکه خانه‌تکانی عید بر سلامت روانشان تأثیر می‌گذارد این است که آنها از این مساله بازخوردهای آنی می‌گیرند. زمانی که خانم و آقایی تصمیم می‌گیرند با کمک یکدیگر خانه را تمیز و مرتب کنند، این تمیزی در زمانی اندک به آنها بازخوردی مثبت می‌دهد و روحیه شان را عوض می‌کند. این بازخورد آنی هم باعث می‌شود افراد ترغیب شوند کارهایشان را باکیفیت‌تر انجام دهند. هنگامی هم که افراد کارهایشان را با کیفیت و دقت بیشتری انجام می‌دهند این باعث تغییر روحیه آنها و افزایش سلامت روانشان می‌شود.
تاکید اسلام به پاکیزگی و نظافت
نظافت و زیبایی در اسلام یک اصل است که در روایات هم بر آن تأکید شده و پاکیزگی از صفات انبیا است و مسلمانان و تمام ادیان بر این اصل تأکید دارند. اهمیت این مسئله در روایاتی از رسول خدا (ص) نیز آمده است؛ از جمله” اسلام پاکیزه است ، پس خود را پاکیزه کنید، چرا که جز پاکیزه به بهشت وارد نشود. نظافت از ایمان است و ایمان با صاحبش در بهشت اند. پشت درخانه خاکروبه جمع نکنید که آن، جای شیاطین (آلودگی) است. بدترین بندگان چرکین هایند و خدا چرکین بودن و ژولیدگی را دشمن می دارد.”امیر مومنان (ع ) نیز می فرماید”خانه هایتان را از تارهای عنکبوت پاکیزه نگه دارید، چرا که مایه فقر است.”
جدا از ارزش مذهبی، اعتقادی و هویت ملی سنت خانه تکانی در جامعه ما، می توان از جنبه جسمی و روحی نیز آن را مورد بررسی قرار داد. از دیدگاه روانشناسی بسیاری از بیماری ها ریشه و زمینه ای روحی و روانی دارند تا زمانی که روح سالمی در انسان نباشد سلامتی جسمی آنها نیز خدشه دار می شود، بنابراین ارج نهادن به سنت هایی مثل خانه تکانی، دید و بازدید های ایام عید و غیره به دلیل دورهم جمع شدن ها، بوجود آمدن احساس مشترک، انسجام فرهنگی، دور شدن از دغدغه های روزمرگی، ایجاد فرصت های شاد و خنده، تقویت ارتباطات درون خانوادگی و برون خانوادگی و غیره بهترین فرصت برای خانه تکانی روح و روان انسان و برون رفتن از کسالت و خستگی روحی است.
در پایان
برخی روانشناسان توصیه می‌کنند که همراه با خانه تکانی و نظافت منزل، خانه تکانی ذهنی نیز انجام شود. آنان در تحلیل کارکردهای این سنت پسندیده معتقدند خانه تکانی به افراد جرات رهایی از وابستگی را می‌دهد و فرصت دور ریختن خاطرات بدی که در ذهن خود بایگانی کردهاند، را ایجاد می‌کند. پس ذهن و دلتان را گردگیری کنید. کدورتها را دور بریزید. با خاطرات بد خداحافظی کنید. دیگران را ببخشید و کینهها را به زبالهدانی پرت کنید و از شر آنها رها شوید.همراه با حس طراوت و شادابی حاصل از پاکی و نظافت منزل، به فکر ایجاد انرژی مثبت برای خود و اطرافیانتان باشید.
منابع:
سایت های اینترنتی به ادرس:
rasekhoon.net
https://mahnazmarami.ir/2020/11/