از برابری حقوق تا فمنیسم اسلامی: گفتوگوی ویژه با خانم دکتر روحافزا
از اعتراضات کارگران زن در قرن نوزدهم تا تحولات امروز، روز جهانی زن نمادی از مبارزات زنان برای حقوق برابر است. خانم دکتر روحافزا در این مصاحبه به تحلیل تاریخچه و چالشهای پیش روی زنان در جهان پرداخته و به نقد فمنیسم اسلامی و آزادی زن در غرب میپردازد.
به گزارش خبرگزاری زنان ایران - روز جهانی زن را پشتسر گذاشتیم، در این موضوع با رویکردهای تحریف شدهای مواجه هستیم که نیاز است راهکارهای بازآفرینی تصویر حقیقی زن در رسانه های داخلی و خارجی را مورد بررسی قرار دهیم. امروز بر همه ما واجب است که در این عرصه پیش از پیش دقت داشته باشیم و منسجم تر گام برداریم حقیقت زن چیزی نیست که در رسانه های غربی بیان میشود. در راستای روایتسازی نوین از حقیقت زن گفتو گو میکنیم با سرکار خانم روحافزا، استاد و پژوهشگر در حوزههای اسلامشناسی، فمنیسم، آسیبشناسی خانواده و جنگشناختی.
خانم دکتر روحافزا در این گفتوگو از ریشههای تاریخی روز جهانی زن، تحولات حقوق زنان در جهان و تفاوتهای آزادی زن در اسلام و غرب سخن میگوید. او همچنین به نقد فمنیسم اسلامی و چالشهای زنان در جوامع امروزی میپردازد.
خانم دکتر روحافزا برای ما بفرمایید اصلا چرا این روز را به روز جهانی زن نامگذاری کردند، ریشه این نامگذاری چیست؟
مسئله مهمی که امروز ما امروز با آن مواجهیم ، روز جهانی زن هست که در فضای مجازی هم پیامهای تبریک زیادی در ارتباط با این روز مشاهده میکنیم. International women day نیازمند بیان خلاصهای از تاریخچه 8 مارس است. حدود صد و خوردهای سال پیش، سال هزار و هشتصد و پنجاه و هفت در آمریکا ، کارمندان زن کارخانه نخ ریسی نسبت به حقوق خودشان اعتراض کردند. برای اینکه کسی صدای این ها را نشنود، مردها هم نشنوند درها را بستند و در واقع زندانی کردند، بعد از چند دقیقه محلی که زنان در آن زندانی شده بودند دچار آتشسوزی شد و آنها زنده زنده در آتش سوختند و از دنیا رفتند. بعد از این واقعه مطالبات خیلی زیادی در جامعه آمریکا شکل گرفت و سوال ایجاد شد که زنان این کارخانه به چه چیزی اعتراض داشتند. اعتراضات اولیه به دلیل مطالبه حقوق مالی بود چراکه از زنان به عنوان نیروی کار ارزان قیمت در کارخانجات استفاده میشد.
بعد از رنسانس زنان را به دلیل ارزانتر بودن و همچنین رضایت دادن زنان به انجام دادن هرکاری وارد بازار کار کردند. مثلا اگر مردان صد واحد پولی دریافت میکردند ، به زنان چهل واحد پرداخت میشد. با اینکه سختی کار برای هر دو جنس یکسان بود ولی حقوق کمتری می گرفتند. طی سال ها در جاهای مختلف این اعتراض ادامه پیدا کرد تا اینکه روز جهانی زن در سازمان ملل تصویب شد.
پس از این اعتراضات و تصویب روز جهانی زن در سازمان ملل تغییری در به رسمیت شناختن و رعایت حقوق زنان در دنیا رخ داد؟
با اینکه این روز به تصویب سازمان ملل رسید اما مکاتب جهان مانندکمونیست ها این حقوق را به رسمیت نشناختند و تغییر چندانی برای زنان اتفاق نیوفتاد. ابتدایی ترین حوق زنان، حقوق مدنی مانند حق رای است. در ادامه اعتراضات زنان در جهان، بر داشتن حق رای تاکیید شد، همچنینی برابر شدن دستمزد زن ومرد از خواستههای زنان بود که هنوز هم در بسیاری از نقاط جهان دستمزدها برابر نشده است. حدود صد سال گذشته که آبراهام لینکلن در آمریکا سیاهپوستان را از بردگی خارج کرد، در همان زمان اعلام کرد که زنان حق رای ندارند. در برخی کشورها هم به برابری دستمزد رضایت دادند اما با شروطی، از جمله اینکه از جسم زن به عنوان ابزار جنسی در فعالیتهای اقتصادی مانند تبلیغ کالا استفاده کنند. میبینید که از زن به عنوان ابزار جنسی و برای جذب مشتری در تبلیغ انواع کالا حتی غذای حیوانات هم استفاده میشود. اولین بار آمریکا سیگار را به دست زنان داد. البته اینطور نبود که زنان سیگار مصرف بکنند بلکه فقط تبلیغ کننده بودند تا مردان به واسطه جذابیت جنسی زنان ، سیگار بیشتری خریداری کنند. همچنین در طول زمان لباس زنان نیز تغییر کرده است. در قرن نوزده و اوایل قرن بیستم که دقت میکنیم، میبینیم که لباس خانمها کاملا پوشیده است. اما به مرور ارزش حقیقی زن تغییر کرد وامروز به یک کالای زینتی در مجالس تبدیل شده است. در موج سوم فمنیسم، تجارت زنان کاملا قانونی اعلام شد. زنان خرید و فروش میشوند و در هتلهای بزرگ دنیا، زن مانند سایر خدمات هتل به مشتریان عرضه میشود.
اما قدرتهای دنیا مانند آمریکا مطرح میکنند که زنان در آن کشورها در عالیترین سطوح سیاسی حضور موثر دارند و در تصمیمات کلان صاحبنظر هستند. و با این بیان خود را مدافع حقوق زنان معرفی میکنند.
من نمیگویم که زنان در سیاست این کشورها دخالت ندارند، بله چندین نفر هستند که در این کشورها مطرح میشوند مانند ملکه انگلیس یا خانم مرکل. اما حقیقت این است که در این کشورها احزاب تصمیم گیرنده هستند و نه افراد. بله خانمها مقام سیاسی میگیرند، وزیر میشوند، در جایگاه نخست وزیری قرار میگیرند اما این فقط شکل و ظاهر است، تصمیمها توسط احزاب گرفته میشود و حضور زن در این مسئولیتها بیشتر حالت ابزاری دارد.
هر ساله تعدادی از زنان در کشورهای مختلف تحت عنوان دختر شایسته یا مدل انتخاب میشوند، نظر شما در این رابطه چیست؟
اگر زندگی نامه ها این افراد را مطالعه کنیم میبینیم که این افراد غالبا زندگی خوبی ندارند. این زنان تحت شرایط سختی زندگی میکنند. مثلا باید سایز لباس صفر داشته باشند، چرا؟ برای اینکه در نگاه دیگران جذابتر باشد و هر لباسی را بتواند بپوشد یا بتواند راحت برقصد و ... این دختران و زنان غالبا برای اینکه سبک وزنتر باشند و به دلیل شرایط سخت تغذیهای استخوانهای پوکی دارند.در یک خبرگزاری مطالعه میکردم که بسیاری از این افراد در سن چهل تا چهل و پنج سالگی از دنیا میروند. چراکه دچار سوءتغذیه هستند و اگر هم چیزی بخورند به دلیل اینکه بدن عادت ندارد هیچ مواد مغذی توسط سلولها جذب نمیشود.
جدیدا موضوعی تحت عنوان فمنیسم اسلامی مطرح شده است، کمی برایمان شرح دهید.
متاسفانه عدهای از مذهبیها دچار این غفلت ها شدند و فمنیسم اسلامی را مطرح میکنند. اسلام خودش به حد کفایت همه چیز دارد. چیزی در اسلام کم نیست که مجبور باشیم ایسمی (مکتبی) کنار آن قرار بدهیم. مگر اسلام با این مکاتب قابل جمع است؟ مثل کمونیسم اسلامی یا امپریالیسم اسلامی! اسلام با این مکاتب تضاد دارد. آزادی که اسلام به زن میدهد با آزادی غربی متفاوت است. مقام معظم رهبری البته اول عنوان کردند که ما قائل به برابری جنسیتی نیستیم برای اینکه جنس زن جنس لطیف است. امام در مورد حضرت زهرا(س) می فرمایند: اگه ایشان مرد بود، پیامبر بود؛ یعنی همه فضائل پیامبر را داشتند. اما زن در غرب با آزادی که غرب به آن رو آورده از زنانگی و هویت خود فاصله گرفته است. در اینترنت که جستجو کنید خواهید دید که عدهاز زنان در غرب خودشان را به سگ تبدیل کردهاند، پوزهبند به خودش میبندد، در قفس زندگی میکند و غذای حیوانات را میخورد. چندی پیش عدهای در برلین برای مطالبه حق سگی (یعنی تبدیل به سگ شدن خودشان) خود دست به تظاهرات زدند. تعدادی به عملهای جراحی روی آوردند که در آن فرد به شکل حیوانات درمیآید. عدهای با حیوانات ازدواج میکنند. چرا زن در جامعه جهانی اینقدر تحقیر شده که نباید مادر باشد ولی می تواند سگ باشد! این است آزادی زن در غرب.
انتهای پیام/*