بهار ازدواج ایرانی در آستانه زمستان جمعیتی؟ کاهش ۷ درصدی موالید زنگ خطر را به صدا درآورد
همزمان با آغاز ماه پربرکت ربیعالاول که در فرهنگ عمومی با افزایش جشنهای عروسی و پیوندهای آسمانی شناخته میشود، آمارهای رسمی از کاهش نگرانکننده موالید در کشور پرده برمیدارد. در حالی که این ماه فرصتی مغتنم برای ترویج ازدواجهای آسان و آغاز زندگی مشترک است، شیب تند کاهش جمعیت و پیری آن، سایهای از نگرانی بر این جشنها افکنده است. این گزارش در آستانه هفته ملی جمعیت، به بررسی وضعیت بحرانی موالید و فرصتهای از دست رفته میپردازد که میتواند آینده جمعیتی ایران را دستخوش تغییرات جدی کند.
1404/06/05 - 11:27
تاریخ و ساعت خبر:
270607
کد خبر:
به گزارش خبرگزاری زنان ایران - میترا خسروبیک درباره ماه ربیع که فصل ازدواج های عاشقانه جوانان است به تلخی سقوط ازاد جمعیت ایران به سمت پیری را روایت کرده است .
جشن و هشدار!تناقض ربیعالاول با واقعیتهای جمعیتی
ماه ربیعالاول از دیرباز در فرهنگ اسلامی و ایرانی، ماه جشن و سرور و میمنت شناخته میشود. افزايش آمار ثبت عقد و عروسی در این ماه گواهی بر این مدعاست که گویی خداوند این ماه را با تمامی زیباییهای معنویاش برای آغاز وصالها و شادمانیها آفریده است. اما در پشت پرده این شور و هیجان واقعیتهای جمعیتی کشور زنگهای خطر را به صدا درآوردهاند. گویا با وجود این فرصت بینظیر برای ترویج ازدواج و فرزندآوری آنگونه که شایسته است از پتانسیل این ماه زیبا غفلت میشود.
سقوط آزاد موالید؛ آمارها چه میگویند؟
متاسفانه امسال در حالی به استقبال هفته ملی جمعیت میرویم که آمار موالید در کشورمان روی سراشیبی سقوط حرکت میکند. بعد از یک دوره کوتاه که شیب کاهشی موالید کمی کند شده بود این بار با کاهش ۷ درصدی موالید در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال ۱۴۰۲ مواجه هستیم. این کاهش تنها یک عدد نیست بلکه نشاندهنده یک بحران عمیق در ساختار جمعیتی کشور است. معاون بهداشت وزارت بهداشت علیرضا رئیسی در نشست خبری «هفته ملی جمعیت» این وضعیت را تشریح کرده و اعلام کرد که بیشترین کاهش با ۴۷.۱۲ درصد مربوط به سال ۱۳۹۸ بوده است.
دهه شصتیها: آخرین فرصت طلایی برای جمعیت
نکته نگرانکنندهتر اینکه طبق آمارهای رسمی زنان ۳۵ تا ۴۹ ساله که متولدین سالهای ۱۳۵۵ تا ۱۳۶۸ هستند، ۶۰ درصد ساختار سنی زنان متأهل کشور را تشکیل میدهند. این یعنی، نسل دهه شصت، آخرین پنجره جمعیتی ایران برای فرزندآوری و جبران روند پیری جمعیت به شمار میرود. رئیسی تأکید کرد که تدابیر ویژهای برای تسهیل فرزندآوری این گروه سنی باید در نظر گرفته شود، چرا که کمتر از ۱۵ سال فرصت طلایی برای بهرهبرداری از این پنجره باز جمعیتی باقی مانده است.
ازدواج هست، اما فرزند نیست!
شاید تصور شود که کاهش موالید به دلیل کاهش ازدواج است، اما آمارها روایت دیگری دارند. در سال ۱۳۶۵، از ۱۰ میلیون زن متأهل، ۲ میلیون موالید گزارش شده بود. این در حالی است که در سال ۱۴۰۳ از جمعیت ۱۶ میلیون نفری زنان متأهل کشور تنها یک میلیون موالید به ثبت رسیده است. این به آن معناست که تعداد زنان متأهل کاهش نیافته بلکه تمایل و امکان فرزندآوری در میان آنها کم شده است.
معاون بهداشت وزارت بهداشت در اشارهای به دیگر عوامل کاهش جمعیت با بیان اینکه آمار ازدواج حدود ۲ درصد کمتر شده، گفت: «استان سمنان در صدر استانهای با کمترین میزان ازدواج و استان تهران نیز در صدر استانهای با بیشترین میزان ازدواج قرار دارد.»
همچنین میانگین سن ازدواج برای زنان به ۲۴ و برای مردان به ۲۸.۳ سال رسیده است. موضوع نگرانکنندهتر اینکه فاصله تولد فرزند اول با زمان ازدواج حدود ۴.۵ سال است. این فاصله زمانی که از سن مطلوب بارداری (زیر ۳۰ سال) دور میشود میتواند بر تعداد و سلامت موالید تأثیر منفی بگذارد.
جمعیت؛ نه تنها یک عدد بلکه یک فرهنگ، اقتصاد و امنیت
شیب کاهشی جمعیت در حالی روز به روز تندتر میشود که به نظر میرسد دستاندرکاران امر به خوبی در جریان پیامدهای آن نیستند.
«جمعیت» صرفاً یک بحث آماری نیست؛ بلکه ابعاد فرهنگی، اقتصادی و حتی امنیتی عمیقی دارد. به تعبیر معاون وزیر بهداشت، افزایش جمعیت به سختی انجام میشود اما سقوط جمعیت به راحتی اتفاق میافتد! وزارت بهداشت نیز در حوزه اجرای قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده پیشتاز بوده و اقداماتی نظیر برگزاری چهار جلسه ستاد مرکزی هماهنگی جوانی جمعیت و تشکیل ۹ کمیته در دولت چهاردهم را در کارنامه خود دارد. با این وجود، نتایج آماری نشان میدهد که این تلاشها هنوز کافی نبوده و نیاز به بازنگری و تقویت جدیتر دارد.
پیشنهاد: فرصت ربیع را دریابیم!
با توجه به این آمارها و در میانه ماه ربیعالاول که خود نمادی از تولد و زندگی است، این پرسش مطرح میشود که چرا از ظرفیت این ماه مبارک برای ترویج ازدواجهای آسان و تشویق جوانان به تشکیل خانواده و فرزندآوری استفاده نمیشود؟ شاید با یک برنامهریزی فرهنگی و رسانهای هدفمند در چنین ایامی، بتوانیم جوانان و خانوادهها را به اهمیت ازدواج بههنگام و نقش حیاتی فرزندآوری در آینده کشور بیشتر متوجه سازیم و این پنجره رو به پیری را به پنجرهای از امید و بالندگی برای ایران عزیز تبدیل کنیم.
انتهای پیام/*

بازگشت به ابتدای صفحه