پژوهشگر رشته فلسفه با بیان اینکه اشکلات متعدد علمی بر کارما و تناسخ وارد است یکی ازمهمترین این اشکلات را این دانست که تناسخ و کارما با قوانین طبیعی و علمی شناخته شده سازگاری ندارند و به طور مستقیم با چگونگی عملکرد جهان و روند تکامل زندگی تضاد دارند.
به گزارش خبرگزاری زنان ایران - مازندران- در این مصاحبه، ما به سراغ مفاهیم بنیادین و پیچیدهای چون تناسخ، کارما و معاد رفتهایم. این مفاهیم که در طول تاریخ، همواره در کانون توجه ادیان، فلسفهها و مکاتب عرفانی گوناگون بودهاند، پرسشهای اساسی درباره زندگی، مرگ، هدف و معنای وجود را مطرح میکنند. برای بررسی دقیقتر این موضوعات، به شهرستان ساری استان مازندران رفتیم و با خانم الهام ولیزاده، پژوهشگر رشته فلسفه، به گفتگو نشستهایم تا ضمن تبیین ویژگیها و ابعاد مختلف این مفاهیم، به تفاوتها و نقاط اشتراک آنها نیز بپردازیم.
امیدواریم این مصاحبه، دریچهای نو به سوی درک عمیقتر این مباحث فلسفی و معنوی بگشاید
1 تعریف مختصر از تناسخ و نحوه ی ارتباط آن با کارما و معاد ارائه دهید؟
تناسخ در معنی اصطلاحی به معنای بازگشتن و انتقال روح پس از مرگ به بدن جدید در همین دنیا خواهد بود . و یکی از مفاهیمی است که در باور های برخی ادیان و فلسفه ها وجود دارد طبق این باورها انسان پس ازمرگ اش به شکل دیگری دوباره بدنیا می اید و زندگی خود را ارائه میدهد.
مفهوم معاد نیز به بازگشت روح و ذهن به عالمی دیگر پس ازمرگ و تبدیل به شرایط جدید گفته میشود، این مفهوم نشان دهنده این اعتقاد است که انسان پس از مرگ نهایی به دنیای دیگر میرود و در آنجا پاداش و عقاب اعمال خود را در زندگی فعلی دریافت خواهد کرد بنابراین تناسخ ، کارما ،معاد مرتبط به یکدیگر هستند و بر اساس این باور ها زندگی انسان تحت تاثیر عملکرد و اعمالش در زندگی گذشته و زندگی آینده اش است.
2 از دیدگاه شما چه تفاوت اساسی بین مفهوم کارما در ادیان شرقی مثل بودیسم و هندوئیسم و مفهوم معاد در ادیان ابراهیمی وجود دارد؟
این مفهوم در ادیانی مانند هندوئیسم و بوداگرایان و مکاتب فلسفی وجود دارد، و به کارما و معاد مرتبط است. کارما به عملکرد اعمال انسان در زندگی معنی و تاثیر آن بر زندگی های بعدی اطلاق میشود، بطوری که به تصور برخی عملکرد تعیین کننده سرنوشت و شرایط زندگی در آینده میباشند.
بله مفهوم معاد و قیامت در ادیان ابراهیمی شامل ادیان مانند اسلام و مسیحیت و یهودیت میشوند،وجود دارند،
در این ادیان مفهوم معاد بازگشت جمعیت ها به زندگی پس از مرگ و قیامت برای حساب و کتاب و پاداش و عقوبت براساس اعمال انجام شده اشاره دارد. در اسلام معاد به روز قیامت و رستاخیز انسانها و ارزیابی اعمالشان اشاره دارد. و مسیحیت هم به مفهوم معاد اهمیت زیاد میدهد، مفهوم معاد در ادیان ابراهیمی توجه ویژه ای شده است.
3 برخی معتقدند تناسخ نوعی سیستم پاداش و مجازات است آیا این دیدگاه قبول دارید؟ چرا؟
بله ، برخی از ادیان و فلاسفه به تناسخ به عنوان یک نوع سیستم پاداش و مجازات نگاه کرده اند .
چرا؟
این دیدگاه به دوگانگی پاداش و مجازات مرتبط با عملکرد و اعمال انسان بر اساس انجام یا عدم انجام اعمال خوب و بد تعیین میشود.
4 چه شواهدی (علمی، فلسفی، تجربی) برای تناسخ و ارتباط با کارما ارائه میدهید؟
شواهد علمی : تجربیات نزدیک به مرگ : برخی افرادی که تجربه نزدیک به مرگ داشته اند و تجربه های از زندگی قبلی خود را به یاد می آورند به عنوان شواهد در تناسخ مورد استفاده قرار میگیرد.
شواهد فلسفی: فلسفه هندوئیسم: در هندوئیسم تناسخ به عنوان بخشی از چرخه بی پایان زندگی و مرگ باور میشود این فلسفه به ارتباط تناسخ با کارما تاکید دارد.
شواهد تجربی : تجربیات شخصی: بسیاری از افراد ادعا میکنند تجربه هایی از زندگی قبلی خود را دارند .
این شواهد نوعی ارتباط تناسخ با کارما کمک میکند شواهد قابل قبولی برای تایید تناسخ وجود ندارد.
5 از منظر عقل چه استدلال های برای یا علیه تناسخ و ارتباط آن با کارما و معاد ارائه میدهید ؟
استدلال موافق تناسخ و ارتباط با کارما
الف )اصل علت و معلول : از منظر عقلانی اصل علت و معلول میتواند به عنوان یکی از استدلال ها برای تناسخ و کارما مطرح کند
ب )عدالت الهی: از منظر عدالت الهی تناسخ میتواند به عنوان وسیله ای برای اجرای عدالت در جهان تلقی شود اگر کسی در یک زندگی ناعادلانه رفتار کرده در زندگی بعدی تجربه متفاوت خواهد داشت.
استدلال مخالف ارتباط با کارما
الف) عدم حافظه از زندگی گذشته: یکی از استدلال های مخالف تناسخ افراد بطور معمول هبچ حافظه از زندگی گذشته خود ندارد عنوان نقص در استدلال تناسخ مطرح میشود.
ب) عدم اثبات علمی: تاکنون هیچ مدرکی علمی قطعی برا اثبات تناسخ وجود ندارد
ارتباط با معاد
از منظر معاد برخی افراد معتقدند پس از مرگ انسانها به حیات پس از مرگ وارد میشوند این باور ممکنه با تناسخ و معاد در تضاد باشد در تناسخ باور بر اینه روح به زندگی مختلف باز میگردد تا کارهای نا تمام انجام دهد.
seyede fatemeh Amini Mazandaran, [06.02.25 06:11]
6 آیا تناسخ میتواند پاسخی برای مساله ی عدالت الهی در جهان باشد؟ به چه صورت
تناسخ به عنوان یک پاسخ ممکن برای مسئله عدالت الهی در جهان مطرح شده است. این دیدگاه بر این اساس است که تناسخ میتواند راهی برای تحقق عدالت در جهان باشد. در برخی فرهنگها و ادیان به شدت مورد حمایت قرار میگیرد.
7 به نظر شما چه نقاط مشترک و چه تفاوت های بنیادینی بین کارما و معاد وجود دارد؟
نقاط مشترک و تفاوت های بنیادین بین کارما و معاد از دیدگاه مختلف قابل بررسی هستند هر دو مفهوم به ادامه زندگی پس از مرگ و نتایج اعمال اشاره دارند از جمله نقاط مشترک :
الف) اهمیت اعمال و نیت ها: هر دو مفهوم براین باورند که اعمال و نیت فرد در زندگی فعلی تاثیرگذارند و نتایجی برای فرد بدنبال داردب) عدالت الهی: هردوباور به نوعی به تحقق عدالت الهی اشاره دارند
تفاوت ها:
الف) کارما و تناسخ براساس کارما روح فرد پس از مرگ به یک بدن جدید باز میگردد و این چرخه تا زمانی روح به تکامل برسد ادامه دارد. و معاد در باور فرد پس از مرگ به حیات ابدی وارد میشود.
8 آیا تناسخ و کارما با قوانین علمی شناخته شده سازگاری دارند؟ چالش ها و مشکلات تطبیق این دو چیست ؟
تناسخ و کارما دو مفهوم متفاوت از منظر دینی و فلسفی هستند و برخی از افراد به آنها باور دارند، اما از نظر علمی، این دو مفهوم با قوانین و اصول علمی متفاوت هستند و قابلیت تایید و تشخیص توسط علم به آنها نسبت به دینی یا فلسفی نیست.
چند مشکل اصلی با تناسخ و کارما از دیدگاه علمی عبارتند از:
1. عدم توانایی اثبات علمی: تناسخ و کارما هیچگونه اثبات علمی ندارند و بر اساس شواهد و ادله قابل قبول توسط علم وجود ندارند.
2. عدم توافق با قوانین طبیعی: تناسخ و کارما با قوانین طبیعی و علمی شناخته شده سازگاری ندارند و به طور مستقیم با چگونگی عملکرد جهان و روند تکامل زندگی تضاد دارند.
3. نداشتن دلیلهای پذیرفتنی: هیچ دلیل قوی و قابل قبولی برای وجود تناسخ و کارما ارائه نشده و این موضوع موجب ناتوانی در اثبات و تایید این مفاهیم از سوی علم میشود.
بنابراین، تناسخ و کارما چالشها و مشکلاتی از جهت تطابق با مفاهیم و اصول علمی دارند و علم تا کنون قادر به تایید و حمایت از این دو مفهوم نبوده است.
9 در نهایت چه نتیجه گیری هایی در مورد تناسخ و ارتباط آن با کارما و معاد ارائه می دهید ؟
از دیدگاه دینی و فلسفی، برخی افراد به وجود تناسخ و کارما و ارتباط آن با معاد (زندگی پس از مرگ) باور دارند. آنها معتقدند که انسان پس از مرگ به دلیل کارما و اعمال خود در زندگیهای گذشته، به صورت جسمی مختلف تناسخ مییابد تا پیامدهای اعمال خود را تجربه کند و سپس با تحقق کامل روح به جهانی دیگر (معاد) منتقل شود.
اما از دیدگاه علمی و منطقی، تناسخ و کارما و ارتباط آن با معاد قابل اثبات و تایید نیست. این مفاهیم بر پایه اعتقادات و باورهای دینی و فلسفی ساخته شدهاند و هیچ دلیل قوی و مستندی برای وجود آنها ارائه نشده است.
بنابراین، اگرچه در محافل دینی و فلسفی از وجود تناسخ و کارما و ارتباط آن با معاد یاد شود، اما از منظر علمی و اثباتی، این مفاهیم قابلیت تایید و قبول ندارند و باید به عنوان باورهای دینی و فلسفی مورد بررسی قرار داده شوند.
انتهای پیام/*