در برنامه گفتگوی ویژه خبری سهم و نقش بانوان در انتخابات مجلس شورای اسلامی با حضور دکتر لاله افتخاری و دکتر رفعت بیات از فعالین اجتماعی در حوزه زنان و نماینده مجلس در ادوار گذشته مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
به گزارش خبرگزاری زنان ایران - دکتر لاله افتخاری عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی و دبیر کل اتحادیه جهانی زنان مسلمان نماینده دوره هفتم و هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی و دکتر رفعت بیات فعال سیاسی اجتماعی و جامعه‌شناس و نماینده دوره هفتم مجلس شورای اسلامی سه شنبه شب در برنامه گفتگوی ویژه خبری که از شبکه خبر به صورت زنده پخش شد به تبیین سهم و نقش بانوان در انتخابات مجلس شورای اسلامی پرداختند. در ادامه مشروح این گفتگو را می خوانیم؛
سؤال: با توجه به اعداد مختلفی که ما در ادوار مختلف از حضور زنان در مجلس شورای اسلامی داریم آیا عدد خاصی از حضور زنان در مجلس به طور مشخص در قانون آمده و یا منع قانونی وجود داره یا نه و اینکه چرا اعداد در دوره‌های مختلف متفاوت هستند؟!
دکتر لاله افتخاری در پاسخ به این سؤال گفت: در قانون هیچ محدودیتی در زمینه حضور زنان در مجلس نداریم. یعنی عبارتی می‌توانیم بگوییم حتّی می‌توانیم مجلسی داشته باشیم که همه اعضاء از میان آقا هستند و یا همه می توانند خانم باشند. این بستگی به انتخاب مردم و به نامزد شدن خود زنان و حضور آنها در این عرصه‌ی رقابت دارد. بنابراین هیچ محدودیت قانونی در این خصوص نداریم. بلکه مشوق‌هایی برای ورود و نقش آفرینی بانوان وجود دارد که مقام معظم رهبری در سال 66 در بیانات خود می فرمایند: خلأ‌هایی در جامعه‌ی ما وجود دارد که خود بر اثر سنّت‌های غلط در رابطه با زن و مرد است و در واقع این حقیقت را بیان می کنند که بانوان صرفا به حکم زن بودن نباید کنار گذاشته شوند و اشاره دارند بر این مهم که یک سری خلأها و ملاحظاتی در قانون وجود دارد که فقط توسط زنان در تدوین قانون لحاظ می شود و برخی مسائل را قطعا خود زنان بیشتر متوجه هستند و کار مردها نیست. در جای دیگر، حتّی به گونه ای تشویق هم می کنند و می‌فرمایند چهارتا خانم؟؟!! چرا چهارتا، باید تعداد زنان حاضر چهل تا باشد، بیشتر باشد. اگر بانوان این توانمندی را دارند تایید معظم له بر این است که ما به عدد تأکید نداریم ولی چرا زمانی که می توانند اثر بخش باشند این حضور را در مجلس شاهد نباشیم. در این میان، از مردم عزیز کشورمان که رأی می دهند هم انتظار می رود که از بانوان داوطلب در انتخابات بیشتر حمایت کنند. افراد بیشتری از زنان توانمند را جهت شرکت در رقابت های انتخاباتی دعوت کنند و در حد امکان موانع پیش روی آنها را رفع کنند که البتّه این موانع باید دسته بندی بشود. برخی موانع موانع خانوادگی هست و بعضی مربوط به فعالیتش و مسئولیتش در مجلس است از جمله دو خانه داشتن، هر ماه یک هفته حضور در حوزه انتخابیه و تردد متعدد. اینها همه سختی های کار نمایندگی را برای زنان مضاعف می کند و یک ایثار و از خودگذشتگی و باور خاص نسبت به حضورش در مجلس را می طلبد. امیدواریم در همین ایام پیش ثبت نام، شاهد رشد آمار ثبت نامی از میان خانم های توانمند، متخصص و متعهد باشیم که احساس می کنند می توانند در مجلس شورای اسلامی اثرگذار باشند.
سؤال: هر دو مهمان برنامه هم همسر هستید و هم مادر . آیا وظایف نمایندگی با وظیفه‌ای که در خانواده دارید در تضاد با هم هست؟
افتخاری تصریح کرد: بنده این توفیق را دارم که در خانواده به عنوان همسر شهید و در عین حال پدر خانواده باشم. یعنی هم مادر بودم و هم نقش پدر را داشته ام. بدون شک انجام وظایف نمایندگی توأم با وظایف خانوادگی یک زن نقش مادری و همسری او در خانواده سخت هست. منتهی هم خانواده‌ها باید ایثار کنند و هم اینکه بالاخره خود فرد از خودگذشتگی داشته باشد. خانواده باید زن را همراهی کند. وظیفه‌ی خطیر نمایندگی، بار مسئولیتی خاص خود را دارد و طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب که به آیه قرآن استناد می کنند وقتی مسئولیتی یا رسالت انجام کاری را انسان قبول کرد باید «خُذها بِقُوَّة» بگوید و محکم پای کار بایستد و با قوّت هر چه تمام کار را دنبال کند.
سؤال: عدد حضورزنان در دوره‌های پایانی مجلس مثلا همین دوره یا دوره‌ی قبل حدود 16 یا 17 نفر در در کمیسیون‌های مختلف مجلس شورای اسلامی هست. اگر بخواهیم در مورد اثربخشی صحبت کنیم ، به نظر شما عدد مطلوب حضور زنان باید چگونه باشد؟
دکتر رفعت بیات در پاسخ گفت: در بحث خانواده خانواده همراه بسیار مهم هست و غالبا خانواده ها همراهی می کنند. مادر، همسر باید کمک حال باشند و کار، کار سختی هست. به تبع باید توافقی در خانواده در این خصوص صورت بگیرد. بطور مثال؛ من و همسرم اول ازدواج عهد بستیم در کارهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کمک حال و همکار هم باشیم. اما به هرحال مجلس و کار قانونگذاری، شورایی و بر اساس رأی‌گیری هست. در رأی‌گیری هم، تخصص لازم هست و هم بنوعی رأی گیری، یار گیریست. خصوصا در مباحث مربوط به زنان، خانواده و جوانان که از جمله مسائلی هستند که نیاز به رشد و توسعه پیشرفت علمی بیشتر دارند و دچار خلأهای زیاد هستیم و واقعیت موجود با وضعیت مطلوب و اهداف امامین انقلاب فاصله زیادی دارد. موضوعاتی که هنوز در مجلس نتوانسته ایم به نقطه مطلوب برسیم. لذا تعداد بسیار مهم هست. البته نه از دیدگاه تساوی، به لحاظ چارچوب نظری مهم است. باید در زمینه حضور هر چه بیشتر و پر رنگ خانمها در مجلس باید کار کرد. اینجا جا دارد در یک هفته باقی مانده از کلیه بانوانی که می دانند و می توانند در بخش های مختلف و به اصطلاح در کمیسیون های خاص و تخصصی مجلس حضور داشته باشند و نظر بدهند دعوت کنیم وارد رقابت شوند و پای کار بیایند. بنده به همراه دوستان دیگر، در قالب یک مجموعه در تلاش هستیم بصورت کمیسیون محوری افراد را برای شرکت در انتخابات هدایت کنیم و حتّی پس از تأیید راهنمایی و راهبری در زمینه نقش آفرینی و نحوه کار. در این راستا با برگزاری کلاس ها و وبینارهای آموزشی نحوه کار در مجلس را به متقاضیان و داوطلبین احتمالی آموزش می دهیم. مسئله بسیار مهمی وجود دارد و آن اینست که کمیسیون های تخصصی مجلس افراد خاص خود را پیدا نمی کند معمولا افراد تقسیم می شوند. هدف ما در مجموعه این هست که افراد توانمند و چالشگر با تخصص های مختلف در مسائل اقتصادی، سیاست خارجی، حقوق، پزشکی و... را تشویق و در عین حال آماده حضور در مجلس بکنیم. اینکه هم از میان آقایان و هم از میان بانوان در کلیه کمیسیون آنهم از تخصص های مختلف حضور داشته باشند و نظر بدهند. اینکه رأی خانم ها در مجلس افزایش پیدا کند بسیار مهم هست.
سؤال: شاخص‌های مهمی که باید یک زن برای ورود به مجلس داشته باشد چیست و این که چه حمایت‌هایی بشود ؟
افتخاری پاسخ داد: مردم باید بدنبال شناسایی و درخواست برای وردو به عرصه انتخابات افراد متخصص و در عین حال متعهد در زمینه های مختلف باشند. کسانی که به طور خاص حالا به نحوی نخبگی دارند، شایستگی دارند؛ افرادی متعهدی که تخصص خودشان را کاملا در خدمت مسئولیتی که بر عهده دارند قرار داده اند و به آن پای بند هستند. گاهی اوقات خود افراد ممکن هست به خاطر اینکه احساس می‌کنند با توجه به مشغله شغلی که دارد؛ استاد دانشگاه یا مثلا پزشک یا هر شغل دیگر ، چرا باید خود را به دردسر بیاندازم. باید دقت کنیم نگرش و بینش جامعه ما با کشورها یدیگر تفادت دارد. در کشورهای دیگر اینکه یک خانم نامزد انتخابات بشود را حق می دانند ولی ما یک حق التکلیف می دانیم. اگر خانمی توانمندی لازم رادر خود دید و احساس کرد که می‌تواند گره‌گشایی بکنه می‌تواند کار تخصصی خود را در عرصه قانونگذاری که در حقیقت طبق رهبر معظم به نحوی ریل‌گذاری است، به خدمت بگیرد علاوه بر کمیسیون ها، اگر چنانچه این توانایی را دارد که در مسائل زنان بصورت ویژه ورود پیدا کند، گوشی شنوا و صدایی رسا باشد برای بانوان کشورمان قطعا این خانم تکلیف دارد وارد عرصه شود. لذا در حمایت از بانوان، باید احزاب، گروه‌ها و تشکل‌های حتّی تشکل های صنفی تخصصی مثلا آموزگاران ، پزشکان یا اساتید ، کارگران یا کارمندان هر کدام از بانوان متخصص خود حمایت کند. نقش آفرینی بانوان هم در داخل مجلس هست و هم در خارج از کشور. لذا زنان نه تنها در عرصه ملّی که در عرصه های بین المللی هم می توانند تأثیرگذار باشند. حضور یک خانم محجبه از کشور اسلامی بعنوان نماد جمهوری اسلامی و کارآمدی نظام پادزهری علیه توطئه های شوم دشمنان است. تبیین و انتقال دیدگاه های اسلامی بعنوان فردی که در قوه مقننه هست و در خارج از کشور در مجامع بین المللی هم بعنوان نماینده ایران حضور دارد حضور بانوان می تواند بسیار تأثیرگذار و مهم باشد. گاهی اوقات عرصه برای آقایان فراهم نیست و فقط خود خانمها باید نقش آفرین باشند. بطور مثال کمیسیون مقام زن، جایی است که فقط بانوان حق حضور دارند یا نشست‌های منطقه‌ای که معمولا هست. بنابراین در سطح استانها و شهرستانها برادران هم به این اهمیت واقف باشند اینکه حضور خانمها در عرصه‌های مختلف قانونگذاری می تواند تاثیرگذار باشد منتهی نه به صرف زن بودن ، بلکه بخاطر تعهد و تخصص.
سؤال: در دوران نمایندگی شما و یا در مرور دوره های مختلف، در مورد کدام موضوعات مرتبط و یا حتّی غیر مرتبط با زنان رأی نمایندگان زن در تصویب لایجه یا قانون تعیین کننده بوده است و موضوع را خود زنان چکش کاری کرده اند؟
بیات در پاسخ گفت: البته نمایندگان موضوعات زیادی را چکش کاری می کنند. نماینده باید حوصله داشته باشد و اهل چالش و گقت و گو باید باشد و تدبیر لازم را داشته باشد. از اینرو، نماینده نباید فردی درونگرا باشد. این از لحاظ روانشناسی کار و ویژگی‌های شخصیتی خاص نمایندگی بسیار مهم و قابل توجه هست. موارد زیادی بوده که نماینده های خانم ها وقت گذاشتن و روی موضوع کار کردند و توانسته اند آقایان را قانع کنند که بحث بازنشستگی خانم‌های خانه‌دار یکی از آنهاست. خاطره خوبی در این خصوص داریم که بیان می کنم. در هر مجلس، فراکسیون ها خدت مقام معظم رهبری می روند. ما هم در اواخر سال 85 به نمایندگی از فراکسیون زنان محلس، خدمت حضرت آقا رسیدیم و هر کدام فرصت صحبت و بیان موضوعات را داشتیم. یکی از دغدغه های نمایندگان زن بحث ارث زن از زمین و عرصه و هر دو بود که خدمت آقا عرض کردیم و ایشان در پاسخ فرمودند: به لحاظ فتوایی مشکلی نیست و با دوفوریتی شدن آن در جلسه فردای آنروز موافقت کردند. صبح روز بعد ما خانم ها طرح را به صحن علنی مجلس بردیم و دوفوریتی کردیم. وقتی مطرح شد یکی از نمایندگان آقا که روحانی هم بودند مخالفت کردند و بعد از بحث متقاعد نشدند و طرح یک فوریتی شد و به کمیسیون مجدد ارجاع داده شد. دوره بعد، طرح در صحن مطرح شد که خوشبختانه با دفاع رئیس مجلس و رفع نگرانی آقایان حوزوی، طرح تصویب شد. خلاصه این طرح از جمله موضوعات چالش برانگیزی بود که چند ماهی طول کشید تا به سرانجام برسد.
آقایان در بحث انتخابات انتخابگر و تصمیم گیرنده هستند. چر ا که در احزاب آقایان هستند که در خصوص اینکه چند نفر از نامزدها از بانوان باشند و چه کسانی باشند نظر می دهند. تقاضایی که دارم اینست که اولا؛ با حمایت همه جانبه، تعداد بانوان کاندید را بالا ببرند و از عموم نمایندگان اعم از آقا و خانم درخواست دارم کمیسیون محورکار بکنند. نفرات بر حسب تخصص های مختلف در بین کمیسیون ها تقسیم بندی شوند. کمیسیون قضایی حقوقی مجلس کنونی حدودا هشت نفر هست. این درصورتی است که مهمترین موضوع کشور ما قضایی و قوانین حقوقی است. از صدا و سیما و خبرنگاران گرامی انتظار داریم در این یک هفته باقی مانده در این زمینه تا می توانند کار کنند. ما هم کارآموزی قانون اساسی، آیین نامه داخلی را بر اساس کمیسیون محوری در حال تدریس و آموزش هستیم.
انشاالله مجلسی داشته باشیم با قوانین بسیار قوی که هم از نظر اجرا که نظارت خوبی داشته باشند و هم این که از نظر تقنینی و قانونگذاری درست و بموقع عمل بکنند.
گزارش از زهرا صالحیان
انتهای پیام/*