یکی از بانوان خادم آستان مقدس رضوی گفت: « خادمی حرم امام رضا(ع) شغل نیست عشقه این خاندان خاندان کرمن خاندان سخاوتن شما کوچکترین کاری که براشون انجام میدید رو چندین برابر و فراتر از تصورتون براتون جبران میکنند.»
به گزارش خبرگزاری زنان ایران - در روز ولادت امام رئوف با خادم حرم رضوی گفتگویی صمیمی داشتیم؛ نسرین مقیمی از بانوان جوان شهر مقدس مشهد که قریب یک دهه است گردن آویز خادمی امام مهربانی ها را در گردن دارد درباره عشق به خدمت گزاری آستان مقدس رضوی و زائران این حرم مطهر گفت : « فضای حرم مطهر رضوی و خدمت به زائرینشون واقعاً قابل وصف نیست به قول یکی از سرکشیک هامون " آنهایی که به مهر رضا دچار شدند میدانند که جدایی از این آستان چقدر دردناکه" »
آنچه می خوانید ماحصل گفت وگوی ما با این بانوی خادم الرضا است .
1. لطفاً خودتان را معرفی کنید و بفرمایید چه مدت است که به عنوان خادم در حرم امام رضا فعالیت میکنید؟
سلام ، خدا قوت. بنده نسرین مقیمی هستم کارشناسی ارشد حقوق دارم و از سال ۹۴ افتخار این رو داشتم که لباس خادمی حضرت رضا رو بر تن بکنم و جالب اینکه الان که دارم این مصاحبه رو خدمت شما انجام میدم در ایام سالگرد دهمین سالی هست که بنده به عنوان خادمیار رسمی حرم امام رضا در کشیکهای افتخاری مشغول به کار شدم و الان در اداره امور رواقها یا همون انتظامات معروف دور ضریح مشغول به خدمت هستیم.
2.
چگونه به شغل خادمی حرم امام رضا علاقهمند شدید و چه چیزی شما را به این مسیر کشاند؟از روز اولی که به عنوان خادم حرم مشغول به کار شدید خاطره ای دارید؟
« خادمی حرم امام رضا شغل نیست عشقه این خاندان خاندان کرمن خاندان سخاوتن شما کوچکترین کاری که براشون انجام میدید رو چندین برابر و فراتر از تصورتون براتون جبران میکنند من اولین انگیزه و اولین جرقهای که باعث شد در سنین حدود ۲۱ سالگی خادم بشم این بود که مادرم ۱۵ سال سابقه خدمت در حرم مطهر رضوی رو داشتند و من اون انسی که ایشون گرفته بودن اون برکتی که حضور ایشون در مجموعه حرم داشتن رو دیده بودم البته مادر بنده بازنشسته فرهنگی هستند خدمتشون در حرم امام رضا در واقع به صورت افتخاری بوده اما پدرم سالیان سال جزو کارمندان آستان قدس رضوی بودند و ما یه جورایی گوشت و پوست و استخوونم آمیخته با مهر رضوی است اما بند خودم رفتم مصاحبه دادم برای اون قسمتی که دوست داشتم در حرم در اون سنین جوانی مصاحبه دادم همه مراحل رو طی کردم و وقتی پذیرفته شدم تازه گفتم که پدر و مادرمم این موقعیتها رو داشتن و در واقع دوست داشتم حضرت رضا اگر من رو میخوان بپذیرند به واسطه توانمندی علاقه و ارادتی که خودم نسبت به ایشون دارم باشم اولین روز در حوزه کاری کبوترانه حرم مطهر رضوی مشغول به خدمت شدم چون جوان بودم برای کار با کودک در حرم اون موقع کبوترانه مثل الان وسعت نداشت به عنوان یک رواق کودک ، شیفت من که تموم شده بود اما یه کودک شهرستانی مونده بود که پدر مادرش هنوز نیومده بودن دنبالش و این زائر کوچک نگران بود من اسباب بازی و رنگ آوردم و مشغول بازی با اون شدم این بچه واقعاً به من علاقمند شده بود و آرامشی اونجا پیدا کرده بود بعد چند روز من نبودم همکارا تعریف کردند که اومده با من خدا حافظی کنه خب این خیلی برام لذت بخش بود که تونسته بودم رنج یه زائر کوچولو که امام رضا رو به عنوان یک مرجع و پناهگاه همیشه خانواده اش براش تعریف کردن رو انجام بدم همین باعث شد که با شوق و ذوق بیشتری کار کنم .»
3. احساس شما در مورد خدمت به زائران و ارتباط با آنها چیست؟بهترین خاطره ای که در این مدت داشتید چیست ؟
« فضای حرم مطهر رضوی و خدمت به زائرینشون واقعاً قابل وصف نیست به قول یکی از سرکشیک هامون " آنهایی که به مهر رضا دچار شدند میدانند که جدایی از این آستان چقدر دردناکه" و واقعاً خدا نکند از این جهت واقعا ارتباطی که شما با یک زائر برقرار میکنی همون قبول باشهای که بهش میگی حاجت روا باشه که میگی یا یک تبرکی بهش اهدا میکنید یا یکی از امورش برای زیارت رو تسهیل میکنی یا مسیرش رو باز میکنی اون دعای خیری که از ته قلبش میکنه خیلی لذت بخش و آرامش میده البته داخل پرانتز (بعضی ها به خاطر تعلمات روحی که دارند ممکنه فحش و ناسزا هم بگن و این جز خاطرات ماست ولی برای خادم این یک ارزشه که هر چقدر آسیب به سمتشون بیاد و شرایط براشون سخت باشه باز هم کلامی غیر از کلام محبت آمیز با زائرین ندارند) ما حتی در مقابل ناسزاها دهان و سر زائران رو میبوسیم و حضرت رضا با نگاه لطفشون همه رو حساب میکنه لحظات خادمی اصلا جز عمر ما محسوب نمیشه و همشه خادم سر و دست میکشنن که در جاهای شلوغ خدمت کنن و بیشترین ارتباط رو با زائرین داشته باشن.»
۴.تاثیرگذار ترین صحنه ای از زائری دارید که برای شما به یاد ماندنی باشد?
« ما حالا خاطره از زائرین و صحنههای احساسیشون زیاد داریم منتها برای خود بنده به شخصه اون لحظهای که زائرین خصوصاً زائرین پاکستانی حضرت رضا که از راههای خیلی دور با مشقت میان و به حرم حضرت رضا میرسد یه شرایطی مثل فضای اربعین که شما صحیح مسافت طولانی رو طی میکنید و میرسید به حرم امام حسین چه حسی ایجاد میشه میان و به حرم حضرت رضا میرسد یه شرایطی مثل فضای اربعین که شما مسافت طولانی رو طی میکنید و میرسید به حرم امام حسین چه حسی ایجاد میشه برای اینا یه همچین حسیه اینها وقتی چشمشون می افته ضریح مظهر و وارد روضه منوره میشن دستهاهاشون رو میبرند بالا و با صدای بلند دعا میکنن اینقدر نوع سلام دادنشون خاصه و حس عجیبی داره شما ناخودآگاه دوست داری با اینا همراه بشی و دعا کنی انگاردارن با خود حضرت صحبت میکنن و بسیار با محبتن وقتی وارد میشن و داری بهشون خدمات ارائه میدی راهنمایی میکنی دست میکشن با چوب پرها و چادرهای ما برامون دعا میکنن و التماس دعا میگن و ابراز لطف مکینن خوش بحال شما که اینجایید اینها صحنه های خاصی هست کمتر همکارام رو دیدم که تو این لحظه اشک نریزن این زایرین خارجی و محروم که با چه مشقتی آمدن این شوق اینا که جای جای حرم رو قدر میدونن دیدن این زائرین دردمند حس و حال عجیبی داره بی تکلف و ساده صحبت میکنن و یه تلنگری برای ماست که چقدر قدر حرم رو میدونن که ما در کنار حرم هستیم اینطور نباشیم و من خودم دوست دارم اینا برامون دعا کنن.»
5
. چگونه میتوانید در روزهای شلوغ و پر رفت و آمد، آرامش و صبر خود را حفظ کنید؟
«اتفاقاً در شب ولادت حضرت رضا کشیک ما بود کشیک شب جمعه و اوج شلوغی حرم رضوی است اول از همه خود حضرت عنایت میکنه و بعد نوع تعامل خادمین سوای تعامل جاهای دیگه هست و ایشون رو حاضر و ناظر میبینیم من خودم همیشه گفتم آقا هر ناملایمتی که به ما شده من به شما میبخشم شما هم در اون دنیا شفیع ما باشید تا خداوندگناهان ما رو ببخشه و این حس عجیبی داره همین که به این فکر میاد سختی ها آسان میشه ما مجاور حضرت هم هستیم بعضی اوقات که میخوایم بیایم شیفت با ازدحام جمعیت ،ترافیک ، بسته شدن مسیر روبه رو هستیم گاهی اوقات باید مسیر رو پیاده بیایم دو سه ساعت قبل از شیفت باید از منزل راه بیفتیم گاهی اوقات حتی فرصت غذا خوردن نداریم چون کشیک ها پیوسته هستن اما همه اینها در واقع لطفی است که از سمت حضرت رضا پیدا کردیم میگن هر که را طاووس خواهد جور هندوستان کشد ما به خاطر اینکه در کنار خودمون طاووس داریم همه اینها رو با دل و جون میپذیریم و شکر میکنیم و صبوری رو لازمه این انجام میدیم که این نعمت افزون بشه و خدایی نکرده از دست ندیم در زمان کرونا این خدمت رو از دست دادیم هزاران برابر این سختی ها رو با جان میپذیریم که آن شالله به اون روزا برنگرده سختی و مشقت اینجا شیرین تر از عسل است.»
6. نقش خادمان در ایجاد فضایی معنوی و آرام برای زائران چگونه است؟
« بحث ایجاد فضای معنوی در بین خدام نسبی است ولی معمولا در آموزش های ضمن خدمت که برای خدام در نظر گرفته میشود یه سری آموزش ها مربوط به سنت حضرت رضا در مورد آداب دینی و ادعیه ای که آداب هست زوار میخوانند ، پرسشی هایی که زوار میکنند ، برنامه های فرهنگی که حرم داره هفتگی یا روزانه به اطلاع خدام میرسانند و ما به زوار توصیه میکنیم مثلا خود من که کشیک سوم هستم دعای کمیل و دعای ندبه یکی از برنامه های ثابت ما هست که به زوار توصیه میکنیم که در این مراسم حضور داشته باشند ،در حرم خیلی توصیه میشه که در نماز جماعت شرکت کنند اگر یه وقتی با صدای بلندی صحبت میکنن ازشون میخوایم که رعایت کنن و حال معنوی رو از دست ندن.»
7
. آیا فعالیتهای خاصی در حرم برای ارتقاء فرهنگ زیارت و خدمت به زائران دارید؟ا
« دارات مختلفی در حرم خدمت میکنن بحث فرهنگی و تبلیغی ویژه تبلیغات هست و ما خدام فرهنگی داریم مثلا قسمت کبوترانه و خدمات فرهنگی ، پرسمان دینی مربوط به این بخش هست که در بین زوار رایج است کشیک های خدمه و امور روضه منوره خدمات کفشداری نیز خدمات جدایی هستن که به زوار داده میشه برنامه کلان فرهنگی با خدام رضوی هست که از خدام نظر گرفته میشه ایستگاههای فرهنگی ،سرکشی از بیماران ،سرکشی از خانواده شهدا ،آزادی زندانیان ،سرکشی از کودکان ایتام ،هدیه های حجاب هم برنامه هایی هست که توسط خدام انجام میشه.»
8. مقداری در مورد نقاره خانه حرم رضوی توضیح دهید، نواختن نقاره ها به چه زمانی بر می گردد و فلسفه این نقاره زدن چیست؟
«نقاره زنی حرم مطهر رضوی در واقع به سنت های قدیمی برمیگردد که اخبار مهم شهری و کشور از طریق اطلاع رسانی های طبل و زنگ به اطلاع مردم رسانده میشد به همین خاطر در حرم این بخش گنجانده شده بود اما الان نقاره زنی بیشتر در زمان طلوع خورشید و مناسبت های خاص مثل اعیاد ولادت حضرت رضا انجام میشه اما جالبه بدونید زمانی این نقاره زنی های برای ما خیلی هیجان می اورد که ساعاتی غیر از اینها زده بشه مثلا وسط روز دلیلی نداره شروع میشه به نقاره زنی زمانی هست کسانی که دخیل بستن و شفا پیدا میکنه و البته اینها به شفا خانه ارجاع داده میشن و قبل و بعد شفا سنجیده میشه و بهبود آنها اعلام میشه و به محض دادن این خبر نقاره زنی انجام میشه و افراد نقاره زن هم از خدام هستن»
9. چگونه با مشکلات و چالشهای زائران در حرم برخورد میکنید؟
«برخورد با چالش ها و مشکلات یه خرد جمعی میباشد الان سامانه 138 درست شده هم برای زوار هم خدام و مواردی که آسیب زا هست رو گزارش میکنند و مشکلات و چالش ها به هر بخشی که مربوط بشه ارائه میشه و آنجا بررسی میشه و چاره جویی انجام میشه و در آخر اقدام میشود و معمولا اتفاقات و تصمیماتی که در حرم گرفته میشه ناظر بر موضوعات کلی و کلان است که برای 70 تا 80 درصد مفید است مثلا در بخش زیارت خانمها چون ازدحام زیاد بود و صفوف از درباب های مختلف تعبیه شد و خادمین قرار میگیرند تا همه امکان زیارت داشته باشند و هر زمان راه گشا نباشه جمع میشه روزانه و هفتگی جلساتی برای حل مشکلات برگزار میشه و اگر همکاری زوار باشه مشکلات زودتر برطرف میشود مثل جمع کردن فرش ها در زمان باران که زوار همگی کمک میکنن و زودتر جمع میشه.»
10. پیام شما به زائران و کسانی که به حرم امام رضا میآیند، چیست؟
«بدانند وقتی وارد حرم رضوی میشوند بدانند این خدام قبل از اینکه خادم حضرت رضا باشند و افتخار کنیزی ایشون را داشته باشیم خودمون هم زائر هستیم همدرد و هم راستا هستیم در زندگی هامون پر از درد ومشکل و چالش داریم منتها وقتی این لباس رو میپوشیم فارغ از همه اینها در خدمت زوار عزیز هستیم اگر حرفی میزنیم قصد امر و نهی نداریم از این جهت بدانند که ما به نگاهشون و دعاشون نیاز داریم و دوست داریم بهترین زیارت رو داشته باشند و ملتمس دعاشون هستیم.»
11. خدمت به ائمه اطهار چه تاثیری بر زندگی شما گذاشته است؟
«برکت خدمت به حرم رضوی در زندگی شخصی غیر قابل وصف است هر جا هر گره ای به زندگیمون می افته فقط مسیر حرم مطهر رضوی رو میشناسیم و ایشون با کمترین دعا و راز و نیاز ما گره رو باز میکنن یا تسهیل میکنن واقعا ملجأ و پناهگاه هی هستن برای ما ایشون به زندگی کارگزاران و کنیزان و نوکرانشون عنایت ویژه دارن هیچ امری در زندگیم رو دلم نمیخواد جای دیگه طلب کنم مستقیم میرم خدمت حضرت رضا و از ایشون درخواست دارم آن شالله شفیع ما در روز قیامت باشن و ایشون اولین نفر باشن که در روز اول قبر به بالین من بیان و آن شالله مادرشون ما رو جز کنیزان اهل بیت بنویسن الطاف و کرامت ایشون در زندگی ما بی نهایت است.»
12. چگونه میتوانید به زائران کمک کنید تا تجربه بهتری از زیارت داشته باشند؟
«توصیه اول و آخرم اینه که به آداب زیارت پایبند باشند یعنی از قبل از اینکه مشرف بشن وسایلی که برای یک زیارت لازمه آماده کنن ،وقتشون رو برنامه ریزی کنن که بهترین استفاده رو داشته باشن پوشش مناسب داشته باشن، در شناخت صحن ها از خادمین کمک بگیرن در مناسبت هایی که ازدحام جمعیت زیاد هست با خدام نهایت همکاری رو داشته باشن برای زیارت حرم عجله نداشته باشن و با آرامش مسیر رو طی کنن زائرین بدانند هر ساعتی که در حرم هستن همنشین ملائک هستن ،هر قدم رو به نیابت عزیزی بردارند که زیارت پر برکتی داشته باشن ،تبرکی های حرم استفاده کنن از چایخانه استفاده کنن از لحظه لحظه حرم استفاده کنن هر جایی که دل بشکنه حضرت در اون دل قرار دارن.»
"هر جا دلم شکست، رسیدی به داد من
من غافل از تو بودم و بودی تو یاد من "
یا امام رئوف
/ گل امیری