خبرگزاری زنان ایران

به گزارش خبرگزاری زنان ایران - دکتر سودابه رئوفی کارشناس و مشاوره خانواده در یادداشتی پیرامون تأثیرات خانه تکانی بر سلامت روان نوشت: مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۷ که روی افراد جوان انجام شد نشان داد بی‌نظمی و شلوغی خانه موجب تعلل، احساس پریشانی و پایین‌بودن کیفیت زندگی برای این افراد شده بود. محیط بیرون ما به‌عنوان ظرفیتی برای وضعیت هیجانی و روانی ما عمل می‌نماید. وقتی نظم و هماهنگی در محیط پیرامون ما وجود دارد به ما کمک می‌کند بهتر بتوانیم احساسات و دنیای درون خود را کنترل کنیم.
وقتی دوروبرتان شلوغ است و موارد زیادی مقابل چشمانتان هستند، ظرفیت پردازش مغز کم می‌شود؛ چون حواسش به این موارد است. حذف چیزهای اضافه و نظم و سامان‌دادن به محیط به مغز اجازه می‌دهد تا روی چیزهایی که می‌خواهید تمرکز کند.
احساس ثبات و اطمینان خاطر
انسان روتین‌های آشنا و شبیه را ترجیح می‌دهد؛ چون به او احساس ثبات و اطمینان می‌دهد. اگر در خانه هر وسیله‌ای سرجای خودش باشد، به ما احساس آشنا و اطمینان می‌دهد. اما نظم به این معنی نیست که همه چیز کامل باشد (مثلاً از جهت ست بودن رنگ‌ها یا متقارن بودن). احساسی که شما از نظم دارید ممکن است با احساس دیگران متفاوت باشد.
ترشح اندورفین‌ها
وقتی برای تمیز و مرتب‌کردن محل زندگی‌تان فعالیت می‌کنید، اندورفین در بدنتان ترشح می‌شود که یک هورمون بسیار مفید برای تسکین درد، کاهش استرس و به‌طورکلی کمک به تندرستی است.
تقویت تمرکز
وقتی دوروبرتان شلوغ است و موارد زیادی مقابل چشمانتان هستند، ظرفیت پردازش مغز کم می‌شود؛ چون حواسش به این موارد است. حذف چیزهای اضافه و نظم و سامان‌دادن به محیط به مغز اجازه می‌دهد تا روی چیزهایی که می‌خواهید تمرکز کند.
تنظیم هیجانات
تمیز و مرتب‌کردن اثر آرامش بخشی دارد، خصوصاً طی موقعیت‌های نابسامان و پریشان، چون کمک می‌کند هیجانات خود را کشف و کنترل کنیم. تمیز و مرتب‌کردن در واقع یک ابزار عالی و سازنده در برابر فرسودگی ذهنی است.
مرتب کردن خانه شما را از ناخوشی ها و امراضی همچون نفخ، ریفلاکس، سوزش سر دل، سوء هاضمه و التهاب می رهاند. با کاهش میزان فشار روانی، ذهن شما آرام می گیرد و انرژی بیشتری دارد. بدن شما در آرامش اکسیداتیو نخواهد داشت. همه اینها بر فرآیند هضم و سیستم گوارشی شما اثر می گذارد. سم زدایی بدن و جذب مواد غذایی بهتر انجام میشود و سطح آنتی اکسیدانی بدن بهبود می یابد.
از بین رفتن عوامل بیماری زا
خانه نامرتب محل مناسبی برای تراکم گرد و غبار و رشد میکروب ها و آلودگی هاست. گرد و غبار روی وسایل ممکن است به فاجعه بهداشتی تبدیل شود. ایجاد حساسیت، مشکلات تنفسی، التهاب، استرس اکسیداتیو و بیماری های مزمن از جمله آنها هستند. پس اگر می خواهید عوامل بیماری زا را از بین ببرید خانه را مرتب و تمیز کنید.
پژوهش National Association of Professional Organizers نشان می دهد که هر شهروند آمریکایی یک سال از عمر خود را صرف پیدا کردن وسایل گم شده در خانه های نامرتبشان می کنند. پژوهش دیگری هم که در نشریه «نشنال دیترجنت» چاپ شده می گوید، با گذاشتن وسایل سر جای خود، 40 درصد کارهای خانه انجام می شود.
خانه تکانی یکی از آیین‌های نوروزی است و مردم بیشتر مناطقی که نوروز را جشن می‌گیرند به آن پایبندند. در این آیین، تمام خانه و وسایل آن در آستانه نوروز گردگیری، شستشو و تمیز می‌شوند.خانه تکانی که ریشه در تاریخ ایران دارد تا امروز نیز در فرهنگ ایرانی ما ادامه داشته و از خاطرات بر جای مانده گذشته‌ها پیداست ،خانه تکانی از قدیم الایام در میان ایرانیان به عنوان سنتی نیکو تلقی می‌شده است به طوری که اعضای خانواده با همکاری و همدلی یکدیگر در اجرای این سنت دست به دست هم می‌دادند تا قبل از فرارسیدن سال نو وسایل خانه را تمیز کرده و تمام ناپاکی‌ها را از خانه بیرون بریزند.
خانه تکانیِ عید بر سلامت روان تاثیر می‌گذارد
یک تمیزکاری حسابی شبیه خانه تکانی، چیزی فراتر از پاکیزگی‌ست. خارج کردن فضای خانه از یکنواختی و سکونی که چندین ماه بر خانه حکم‌فرما بوده، مهم‌ترین دستاورد این رسم خجسته است. تغییر رنگ بر دیوارهای خانه و اتاق‌، استفاده از پرده‌های متنوع، جا به جا کردن اسباب و اثاثیه‌ منزل در جهت بازدهی روانی بیشتر، به تنهایی می‌تواند سلامت روان یک خانواده را تضمین کند. از طرفی ایجاد فضای صمیمی در حین تمیزکاری و بهره‌گیری از نیروهای کمکی و خودی در پیشبرد این امر، باعث تعامل بیشتری بین افراد خانواده می‌شود و نشاطی مضاعف در کانون خانواده ایجاد می‌کند.
یکی ازدلایلی که خانه‌تکانی‌های عید باعث تغییر روحیه افراد می‌شود و احساس خوبی به آنها می‌دهد، این است که خانه‌تکانی‌ به افراد نشان می‌دهد که آنها هستند که تغییر را انتخاب می‌کنند. افراد خودشان انتخاب می‌کنند که دکوراسیون خانه را تغییر دهند، یا آن را رنگ کنند و اشیای کهنه را دور بریزند و همین باعث می‌شود احساس خوبی به آنها دست دهد و به خودشان افتخار کنند. این انتخاب برای تغییر و نو شدن تنها در سطح انتخاب باقی نمی‌ماند و به مرحله عمل هم می‌رسد. زمانی که افراد اقدام به انجام این تغییرات می‌کنند تأثیرات مثبت آن چندین برابر می‌شود. این مساله باعث می‌شود آنها یک نوع تأیید خود و احساس ارزشمندی به دست آورند. این ارزشمندی خود، هم به این منتهی می‌شود که افراد احساس عزت نفس بیشتری کنند، اعتماد به نفس آنها بالا برود و احساس خودکارآمدی بیشتری کنند. این احساس ارزشمندی و خودکارآمدی در نهایت به نفع سلامت روان افراد است. در حقیقت چون خودشان انتخاب می‌کنند که خانه‌تکانی و گردگیری کنند و خودشان طبق انتخاب‌شان عمل می‌کنند، این باعث می‌شود سلامت روان افراد بالا برود.
علت دیگر اینکه خانه‌تکانی عید بر سلامت روانشان تأثیر می‌گذارد این است که آنها از این مساله بازخوردهای آنی می‌گیرند. زمانی که خانم و آقایی تصمیم می‌گیرند با کمک یکدیگر خانه را تمیز و مرتب کنند، این تمیزی در زمانی اندک به آنها بازخوردی مثبت می‌دهد و روحیه شان را عوض می‌کند. این بازخورد آنی هم باعث می‌شود افراد ترغیب شوند کارهایشان را باکیفیت‌تر انجام دهند. هنگامی هم که افراد کارهایشان را با کیفیت و دقت بیشتری انجام می‌دهند این باعث تغییر روحیه آنها و افزایش سلامت روانشان می‌شود.
انتهای پیام/*