خبرگزاری زنان ایران

به گزارش خبرگزاری زنان ایران - از بوشهر، افزایش سن، همراه با تغییرات جسمی و روحی، مشکلات عدیده ای را همچون بیماریهای مزمن قلبی و عروقی، بیماریهای عضلانی و اسکلتی، دیابت و سکته های مغزی را می تواند در سالمندان به دنبال داشته باشد از این رو شهناز پولادی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی استان بوشهر یادداشتی با موضوع سندروم بی حرکتی در سالمندان، راه‌های پیشگیری از آن و چند توصیه در این زمینه در اختیار زنان نیوز قرار داده است که در ادامه تقدیم مخاطبان خواهد شد.
ماهیت دوران سالمندی و کاهش فعالیت و یا بی حرکتی می‌تواند زمینه تشدید تمامی مشکلات در دوران سالمندی را فراهم نماید. بی حرکتی در سالمندان موجب اختلال در عملکرد قلب و لخته شدن خون در رگها و کاهش فشار خون در حالت ایستاده می شود. هر چه سن افزایش یابد عوارض بیحرکتی بیشتر می شود و پس از سن 80 سالگی بسیار شدید می شود. سن 60 تا 65 سالگی که شروع سن سالمندی در بسیار از جوامع تلقی می گردد، همراه با باز نشستگی فرد و انزوای اجتماعی وی زمینه های افسردگی و کاهش فعالیت و خطرات بی اختیاری ادراری؛ عفونتهای پوستی و زخم بستر را می تواند به دنبال داشته باشد که لزوم توجه هر چه بیشتر اعضای خانواده و مراقبت سالمند محور را در خانواده ها مطرح می کند. درد مفاصل در سالمندان، در بیشتر موارد اجازه فعالیت و یا حرکات ساده را از سالمندان می گیرد و این می تواند زمینه افزایش بی حرکتی را ایجاد کند. تغییرات فیزیولوژی در مغز سالمندان زمینه کاهش حافظه کوتاه مدت و فراموشی را در این افراد ایجاد می نماید. مرگ همسر، ازدواج فرزندان و عدم توانایی در حرکت و خارج شدن از منزل به تنهایی تماما زمینه تنهایی و افسردگی را در سالمندان ایجاد می نماید، در چنین شرائطی هنگامی که سالمند غیر فعال هست، مغز سروتونین ترشح نمی‌کند بنابراین، افسرده می شود و هنگامی که احساس اضطرب یا افسردگی می کند کمتر به فعالیت بدنی می پردازند زیرا قدرت انجام این کار را پیدا نمی کند و این چرخه معیوب تنها با فعالیت بدنی قابل جبران است. در چنین مواردی بهترین راهکار جهت تشویق و ترقیب سالمندان به افزایش فعالیت، در ابتدا کاهش دادن دلهره و نگرانی سالمندان و ایجاد حس اعتماد در آنان می باشد. سالمندان در خانواده نباید احساس سربار بودن داشته باشند و مشارکت آنان در برنامه های خانواده در آستانه تحمل آنان به منظور تقویت احساس استقلال و احساس مؤثر بودن آنان در کانون خانواده همچنان بایستی تقویت شود. کمک کردن مادران سالمند در پخت و پز به جوانترها و یا پدران در کارهای خانواده و باغبانی، حس نشاط و شادابی و وجود داشتن را در سالمندان خانواده تقویت می کند. برخی موارد شروع تمرینهای ورزشی ایجاد استرس برای برخی افراد مسن می شود، بنابراین به جای پیشنهاد این موضوع توصیه می شود تنها سالمند را تشویق به حرکت در خانه کنید یا به او پیشنهاد دهید بعضی از فعالیت هایی که نیاز به تحرک بیشتر دارد را انجام دهد. راهکار دیگر به منظور پیشگیری از کاهش سندم بی حرکتی در سالمندان، برقراری ارتباط بیشتر با اعضای خانواده، دوستان و هم سن و سالان می باشد. مطالعات نشان می دهد علائم آلزایمر در کسانی که با خانواده، دوستان و همسن و سالان خود ارتباط بیشتری دارند نسبت به افراد گوشه گیر و کم ارتباط دیرتر ظاهر خواهد شد، و این می تواند در جلوگیری از بی حرکتی و عوارض آن نقش مؤثری داشته باشد. در دوران سالمندی، مغز همانند جسم به فعالیت نیاز دارد. طبیعی است که در دوران سالمندی چیزهایی فراموش شود، اما باید متذکر شد مغز همانند یک عضله، نیازمند ورزش دائمی است که برای فعال کردن آن، باید ذهن قوی نگه داشته شود و مطالعه کند و در محافل خانگی و اجتماعی صحبت کند و اعلام نظر نماید. پیاده روی به مدت ۲۰ دقیقه با سرعت متوسط دو بار در روز بهترین و آسان ترین ورزشی است که باعث سرعت بخشی به جریان خون و بهبود کارکرد سلولهای مغزی می شود.
تغذیه مناسب برای سالمندان دارای اهمیت است
از دیگر موارد مهم در افزایش فعالیت دوران سالمندی، توجه به تغذیه مناسب در این دوران است. با افزایش سن، به دنبال کاهش تحرک، تمایل به خوردن غذا کمتر می شود به همین دلیل انتخاب درست غذا و دریافت مواد مغذی ضروری اهمیت پیدا می کند. کاهش توده عضلانی و ذخیره پروتئین بدن سالمندان باعث می شود نیازشان به پروتئین بیشتر گردد. توصیه می شود ۴۰ تا ۶۰ درصد از نیاز انرژی روزانه به وسیله پروتئین با کیفیت تامین گردد. مصرف آب کافی و مایعات در این دوران اهمیت بالایی دارد. علائم کمبود آب ممکن است به شکل خشکی دهان، گود افتادن چشم ها، یبوست، کاهش حجم ادرار، تب و تهوع ظاهر شود. معمولا سالمندان تمایل زیادی به مصرف مکمل های ویتامینی دارند که البته لازم است از مصرف زیاد آن خودداری شود.
کمبود ویتامین D برای آن هایی که دور از نور آفتاب هستند به وجود می آید که در جهت جبران آن لازم است حتما با پزشک خانواده مشورت لازم انجام پذیرد. سالمند یک موهبتی الهی و گوهری گرانبها در صندوقچه اسرار هر خانواده است و وجودشان برکت است؛ چنانکه رسول اعظم(صلی الله علیه و آله) فرموده است: «الْبَرَکَةُ مَعَ‏ أَکَابِرِکُمْ‏؛ وجود پیران سالخورده بین شما، باعث افزایش فیض ربوبي و بسط نعمت‌هاي الهي است. از منظر آیات و روایات نیز، سالمندان دارای کرامت هستند و باید به عواملی که موجب توجه به این کرامت می‌شود؛ بیشتر پرداخته شود تا جامعه نسبت به این قشر ارزشمند و دلسوز التفات و عنایت بیشتری داشته باشد.
بی تحرکی سلامت سالمند را تهدید می‌کند
بی تحرکی در سالمندان عوارض زیادی را به همراه داشته و سلامت آن ها را تهدید می کند. مجموعه علائم فیزیکی، متابولیسمی و روحی به دلیل عدم تحرک سالمندان به وجود می آید و باعث اختلال در تعادل سالمندان خواهد شد. بی حرکتی به بیشتر اعضای بدن آسیب خواهد رساند. بعضی از آن ها سریع و بعد از مدت کوتاهی نمایان خواهد شد و بعضی دیگر در طولانی مدت خود را نشان خواهد داد. مانند بیماریهای قلبی و عروقی، تنفسی، هضمی، ادراری، دستگاه حرکتی، متابولیسمی و روانی و … .
نقش ورزش
با بیشتر شدن امید به زندگی و روند به رو به رشد جمعیت سالمندان ورزش نقش پررنگ تری به خود می گیرد. تشویق به ورزش و تحرک سالمندان در حفظ تندرستی و کاهش منفی بافی تاثیر بسزایی دارد. شرکت در تمرینات ورزشی سطح کلسترول و تری گلیسیرید را کنترل می کند. انعطاف پذیری عضلات را بهبود می بخشد و می تواند سرعت روند نزولی قدرت و استقامت عضلانی و استقامت قلبی تنفسی را کاهش دهد.
ورزشهای زیر برای سالمندان توصیه می شود.
• یوگا: امروزه تاثیرات مثبت یوگا برای تمام افراد ثابت شده است. این ورزش موجب تقویت جسم و روان می شود. سالمندان هم می توانند با تکیه بر این ورزش سودمند نگرانی ها و اضطرابشان را کنترل کرده و کیفیت زندگی خود را بالا ببرند. اثرات یوگا در زندگی سالمندان را مطالعه کنید.
• پیاده روی: ۲۰ دقیقه راه رفتن با سرعت متوسط دو بار در روز بهترین و آسان ترین ورزش است که باعث سرعت بخشی به جریان خون و بهبود کارکرد سلولهای مغزی می شود.
• شنا: شنا در آب گرم مفرح و لذت بخش بوده درد مفاصل را کاهش داده، گردش خون را بهتر می کند.
• دوچرخه سواری : ورزش مفیدی برای تمام بدن است اما آن دسته از سالمندانی که مشکل زانو دارند بهتر است از ورزش دیگری جایگزین کنند یا از دوچرخه ثابت استفاده کنند و زین آن را طوری تنظیم کنند که زانوشان کمتر خم شود.
• گلف: ورزش آرامش بخشی است و بسیار مناسب سالمندان.
• باغبانی : جریان خون را بهبود می بخشد و روحیه سالمندان را بالا می برد.
• ورزش های تنفسی : با این ورزش ظرفیت تنفسی افزایش یافته و اکسیژن بیشتری وارد ریه می شود. به دنبال آن جذب هموگلوبین خون به سلول ها بیشتر شده و در نتیجه سلول ها بهتر اکسیژن رسانی خواهند شد.
• ورزش بدن سازی: یک سری از حرکات بدن سازی در حفظ قدرت و استقامت بدنی مفید است. البته باید توجه داشته باشید منظور از بدن سازی کار با وزنه های سنگین نیست.
راهکارهایی برای داشتن زندگی بهتر در دوران سالمندی
دلهره و نگرانی سالخوردگان را کاهش دهید.
روابط اجتماعی را حفظ کنید.
به مسائل مثبت نگاه کنید
ارتباط معنوی را تقویت کنید
فعالیت‌های بدنی را ادامه دهید
روابط خانوادگی و دوستانه را حفظ کنید
انتهای پیام/*