خبرگزاری زنان ایران

به گزارش خبرگزاری زنان ایران - اعظم روانشاد؛ در گفت و گو با طنین یاس از لرستان با اشاره به اهمیت نقش والدین در آگاه سازی فرزندان نسبت به فضای رسانه و شبکه های ماهواره ایی اظهار داشت: اجتماع امروز با یک طیف و دسته از والدین مواجه نیست، بلکه والدین در فضای اجتماعی مبتنی بر طبقه، قومیت، محله‌های زندگی، سطح تحصیلات، میزان دین‌داری و مانند این‌ها قشربندی می‌شوند از این رو همه والدین یکدست و یک‌شکل نیستند بلکه با قشرها و طیف‌های گوناگونی از آن‌ها سروکار داریم.
وی افزود: نگاه والدینی که میزان سرمایه‌های فرهنگی آن‌ها بالا است با والدینی که از فرهنگ رسانه و سواد رسانه‌ای محروم هستند تفاوت است؛ لذا همه والدین جامعه ما قادر به آگاه‌سازی فرزندانشان در زمینه مخاطرات فضای مجازی پیرامون اخبار جعلی و واقعی نیستند.
مدرس سواد رسانه و خانواده عنوان کرد: البته برای آن گروه از والدینی که دارای این توانایی هستند چندین گزینه را می‌توان پیشنهاد کرد، نخست اینکه در استفاده از تلفن همراه، تلویزیون و شبکه‌های داخلی و خارجی و فضای مجازی برای فرزندانشان محدودیت قائل شوند.
روانشاد با اشاره به دو نوع اعمال محدودیت‌ خاطرنشان کرد: باید به فرزندان آموزش داد که در طول روز برای ساعات مشخصی از این شبکه‌ها و فضا استفاده کنند و آن ها مجاز به استفاده از کانال‌های خاصی بوده و لزومی ندارد همه شبکه‌ها و کانال‌ها را تماشا کنند و در یک مقطع استفاده از فیلترشکن را برای آنان ممنوع کنند.
مدرس سواد رسانه با اشاره به لزوم اعمال محدودیت‌ها همراه با گفتگو و اقناع‌سازی تصریح کرد: والدین باید ضمن بازگو نمودن مزایا و معایب این محدودیت‌ها، فرزندان را آگاه نمایند که استفاده گسترده از فضای رسانه‌ای و مجازی و دنبال کردن اخبار اغتشاشات ممکن است برای آن‌ها چه آسیب‌هایی را به همراه داشته باشد.
روانشاد بیان کرد: محور بعدی آموزش و آگاه‌سازی فرزندان است؛اصولاً انسان جامعه جدید با آموزش توانمند می‌شود و می‌تواند از خود مراقبت کند. والدین می‌توانند با نشان دادن اخبار جعلی، فرزندان را نسبت به پیامدهایی که این اخبار برای آن ها دارد و ضرورت ارتقاء سواد رسانه‌ای برای مقابله با مخاطرات و زیان های شبکه های مجازی آگاه کنند. اما درباره والدینی که فاقد این مهارت‌ها هستند لازم است خود آن‌ها و در برخی از موارد به همراه فرزندانشان توسط نهادهایی که در این زمینه مسئولیت دارند آموزش‌ داده شوند تا بتوانند هم آگاهی فرزندانشان را بالا ببرند و هم به شیوه‌ای بهتر از آنان در برابر این اخبار مراقبت کنند.
وی در پاسخ به این سوال که فضای اینستاگرام تا چه اندازه در تحریک احساسات و هیجانات نوجوانان برای حضور در بین اغتشاش‌گران و تخریب اموال و زدوخورد پلیس نقش دارد ؟ تاکید کرد: نخست لازم است درباره نوجوانان و شرایط جسمی و اجتماعی آن‌ها توضیحی داده شود سپس به پرسش فوق پاسخ داده شود. دوره نوجوانی به دلیل بلوغ و ترشح بیشتر هورمون‌ها در بخش‌های مختلف جسم از جمله در بخش قدامی مغز، دوره خاصی است. تولید چندین برابری این هورمون‌ها باعث اختلال قابل‌توجهی در سیستم کنترلی نوجوانان می‌شود. از سوی دیگر، دوره نوجوانی، دوره ای از زندگی است که افراد بیشتر وقت و زمانشان را با دوستان و هم‌سن‌وسالانشان سپری می‌کنند. آنان تقریباً همیشه با محدودیت‌ها و نصیحت‌های که والدینشان برای آنان ایجاد و فراهم می‌کنند مخالفت می‌کنند. پس ترکیب ترشح هورمون‌ها در کنار جدا شدن از فضای خانواده و کاهش نظارت والدین و ورود به جمع دوستان که بیشتر آنان نیز همانند خود آن‌ها هستند زمینه را برای بروز رفتارهای پرخطر در میان نوجوانان بیشتر فراهم می‌کند.
معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان گفت: فضای مجازی و از جمله فضای اینستاگرام که شبکه‌ای چندرسانه‌ای است تأثیرگذاری قابل‌توجهی را بر نوجوانان دارد. این تأثیرگذاری به چند صورت است. نخست، آن‌ها با دیدن تصاویر و کلیپ‌های که در این پلتفرم پخش می‌شود احساساتی و تحریک می‌شوند. دوم اینکه تعدادی از کانال‌ها به‌صورت مستقیم نوجوانان را تشویق به حضور در این اغتشاشات می‌کنند.
وی اضافه کرد: مدیریت صفحات اینستاگرام با نشان دادن کلیپ‌هایی از مدارس یا سایر نوجوانان که در این تجمعات حضور دارند آنان را تشویق می‌کنند در اغتشاشات حضور پیدا کنند. همچنین این کانال‌ها تصوری ساده را برای نوجوانان خلق می‌کنند. به این معنی که با حضورشان می‌توانند باعث تغییرات شوند، درحالی‌که آنان درک چندانی از جامعه وتغییرات آن ندارند.
مدرس سواد رسانه بیان کرد:یکی دیگر از مکانیسم‌ها این کانال‌ها تولید احساس گناه و شرم در میان نوجوانان است. تولید این‌ها بدین‌صورت است که آنان با نشان دادن تصاویری از سایر افراد و هم سن و سالان آنان که در این تجمعات حضورداشته و اغتشاش می‌کنند و حتی گاهی اوقات نشان می‌دهند که آنان آسیب‌دیده‌اند، این حس را در آن‌ها به وجود می‌آورند که اگر در این «اعتراضات» حضور نداشته باشند، به‌نوعی کوتاهی یا خیانت کرده‌اند.
روانشاد ادامه داد: فضای مجازی به‌صورت کلی و فضای اینستاگرام در این زمینه اثرگذار است. البته میزان اثر این فضا باید در تحقیقات اندازه‌گیری شود و سهم عوامل دیگر نیز بررسی شود. حال پرسش این است که در برابر این فضا چه باید کرد؟ اعمال محدودیت‌ها یکی از گزینه‌های پیشنهادی است. مسئولان باید در زمان بروز اغتشاشات این فضاها و راه‌های دستیابی به آن را محدود کنند، که البته در این مدت این امر اتفاق افتاده است.
مدرس سواد رسانه با اشاره به تقویت سواد رسانه‌ای به‌واسطه آموزش تاکید کرد: آموزش‌ها باید مبتنی بر امر واقع باشند تا بتوانند نوجوانان را اقناع کند. استفاده از چهره‌های خوش‌نام و موردقبول آن‌ها در سطح محلات، مدارس و حتی رسانه‌های ملی می‌تواند اثرگذاری این آموزش‌ها را بیشتر کند. حتی می‌توان در فضای مجازی و کانال‌های مجاز به‌ویژه آن‌های که برای نوجوانان در دسترس است به‌منظور افزایش آگاهی و تقویت سواد رسانه‌ای آن‌ها به اشکال مختلف از جمله به‌صورت ویدئوهای کوتاه تولید محتوا کرد. درنهایت باید خطرات حضور در این اغتشاشات را همچون دستگیری، امکان صدمه دیدن و اغفال شدن توسط گروه‌های معاند نظام را برای نوجوانان بازگو کرد.
وی اذعان داشت: رسانه ها باید ضمن شناخت و احترام به نیازها و خواسته‌های متنوع مخاطبان، برای آن‌ها تولید برنامه داشته باشند. اگر رسانه بر هر دلیلی تنها به خواسته‌های گروهی از مردم توجه کند بدون شک سایر گروه‌های جامعه به نحوی دیگر و از سوی رسانه‌های خارجی به دنبال برآورد خواسته‌هایشان خواهند بود؛رسانه‌های داخلی باید صدای همه مردم باشند. اگر جوانان و نوجوانان و عامه مردم بتوانند مطالبات برحقشان را از طریق رسانه‌های داخلی بیان کنند کمتر شاهد حضور آن‌ها در خیابان‌ها برای اعتراض و اغتشاش هستیم.
معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان گفت: در این شرایط مردم فکر می‌کنند که صدای آن‌ها شنیده می‌شود و می‌توانند مطالباتشان را از راه‌های مشروع و قانونی بیان کنند. پس در این مواقع و حتی در همه زمان‌ها توجه به خواسته‌ها، نیازها و صدا همه گروه‌های جامعه می‌تواند سهم مهمی در کاهش اغتشاشات داشته باشد. استفاده از چهره‌های برجسته می‌تواند اثرگذارتر باشد، چراکه آن‌ها می‌توانند مطالبات را کانالیزه کنند و از اغتشاش و برهم زدن نظم عمومی جلوگیری کنند. به‌عبارت‌دیگر باید گفت رسانه‌های داخلی باید بتوانند نخبگان همه گروه‌های مردم را شناسایی کنند و به‌واسطه آن‌ها صدای اقشار مختلف جامعه باشند.
مصاحبه: زینب بختیاری
انتهای پیام/*